در تدارک قربان
در روزهای منتهی به عید قربان قرار داریم و بر اساس باورهای دینی و اعتقادی، مردم منطقه خود را برای برپایی این عید آماده میکنند.
یکی از مراسمی که در این روز خاص به آن توجه میشود برپایی مراسم “قربانی” به عنوان یک “سنت مؤکده” است. فرد مسلمانی که توان مالی داشته باشد با بخشی از پول خود یک یا چند رأس دام سنگین یا سبک را مطابق آدابی خاص قربانی میکند.
از جملهی این آداب تقسیم گوشت است، مستحب است كه گوشت قربانی سه قسمت شود، یک قسمت به نیازمندان، یک قسمت به خویشاوندان و دوستان و ما بقی را خود فرد و خانوادهاش مصرف كند.
همچنین قربانی گوسفند و بُز یک ساله و گاو دو ساله جایز است و یک گوسفند و یا یک بُز برای یک فرد و گاو برای هفت نفر میتواند قربانی شود.
یکی دیگر از آداب این است که هر كس شخصاً قربانیاش را ذبح كند یا حداقل در وقت ذبح حیوان، حاضر و شاهد باشد و بر همین اساس برخی افراد کماکان دورهمی و آداب خاص روز قبانی را در منزل خود بجا میآورند.
اما امروزه به دلایلی از جمله رعایت بهداشت عمومی و برخی مباحث دیگر در هنگام ذبح، ممکن است این امورات به نهادهای دیگری سپرده شود. از جمله در سقز و از چند سال قبل کشتارگاه شهرداری چند روز قبل از عید قربان آمادگی خود را برای ذبح دام اعلام میکند. امسال هم این آمادگی را از روز گذشته اعلام کرده با این تفاوت که به دلیل ظرفیت محدود کشتارگاه، صرفا به کسانی خدمات ارائه میشود که از قبل ثبتنام کرده باشند. به گفته “اهون اردلان” معاون خدمات شهری شهرداری سقز، سال گذشته کشتارگاه شهرداری حدود ۱۷۰ رأس دام سبک و سنگین را برای شهروندان ذبح کرد.
از طرف دیگر شبکه دامپزشکی نیز آمادگی خود را برای ارائه خدمات اعلام کرده است. رئیس شبکه دامپزشکی سقز به واکاوی گفت: دو اکیپ ثابت ( یک اکیپ مستقر در کشتارگاه و یک اکیپ مستقر در شبکه) و سه اکیپ سیار در روزهای عرفه و عید قربان، آماده بازرسی از دامهای در نظر گرفته شده برای قربانی کردن هستند. “علی باباییان” گفت: شهروندانی که میخواهند دامهای خود را خارج از کشتارگاه قربانی کنند، برای بازرسی به شماره تلفنهای ۰۸۷۳۶۲۲۲۶۰۵ و ۱۵۱۲ ( تلفن گویا) تماس حاصل نمایند.
مباحث اقتصادی نیز در این مناسک قابل توجه است. به گفتهی رئیس اتحادیهی مواد پروتئینی سقز، آمار دقیقی از میزان قربانی در سقز در دست نیست، اما اگر ۱۷۰ رأس دام در کشتارگاه ذبح شود احتمالا بیشتر از آن نیز توسط خود مردم ذبح میشود که خود یک نوع عرضه و تقاضا و چرخه اقتصادی در میان دامداران منطقه و کسانی که قربانی میکنند محسوب میشود.
“سید لطیف قادرزاده” افزود: اما اینکه سقز فاقد بازار دام است باعث میشود بخشی از این تبادل پول و کالا از سقز خارج شود، به عنوان مثال، فردی که دامی را برای فروش جهت قربانی آماده کرده است برای عرض باید به بازار دام شهر اطراف ببرد و طرف مقابل نیز باید به همان بازار برود، اما اگر بازار دام در سقز وجود داشت بخشی از این پول دوباره به جیب شهروندان سقز باز میگشت.
در پایان با نماینده دامدارانی که پیگیر ساخت بازار دام هستند نیز صحبت کردیم. “خالد فتاحی” به واکاوی گفت: امورات ساخت بازار دام در گیر و دار کاغذبازی ادارات مانده است و کارها بسیار به کندی پیش میرود.