افزایش قابل ملاحظه فقر در سقز
۸۵۶۸ خانواده سقزی تحت پوشش کمیته امداد هستند

کمیته امداد به عنوان نهادی برای پشتیبانی از اقشار پایین و خودکفایی آنها تأسیس شد و گستره کاری آن نه تنها در تمام نقاط ایران بلکه به بسیاری از کشورهای دیگر نیز کشیده شده است.
نهادی که یکی از اصلی ترین وظایفش کاهش فقر و خودکفا کردن خانواده هایی است که تحت پوشش قرار می دهد با تمام تلاش هایی که در این راه انجام داده و توفیقاتی که کسب کرده، اما وضعیت اقتصادی که مردم با آن دست و پنجه نرم می کنند باعث شده است کماکان بر حجم کاری اش افزوده شود.
از سوی دیگر، این نهاد همیشه در معرض نقد بوده و حاشیه هایی نیز به دنبال داشته است. نحوه جذب اعتبارات، محل هزینه کرد این اعتبارات، نحوه تحت پوشش قرار گرفتن افراد، صندوق های صدقه ای که همه جا وجود دارد و… موضوعاتی است که حول کمیته امداد وجود دارد.
واکاوی، این موضوعات را با فاروق محمودی مدیر این نهاد در میان گذاشته است که در ادامه می خوانید:
واکاوی: چند خانواده تحت پوشش وجود دارد و پرداخت مستمری ها به چه شیوه ایست؟
محمودی: ۸۵۶۸ خانواده در سقز تحت پوشش کمیته امداد هستند که خدمات متفاوت تک خدمتی و یا چند خدمتی اعم از مستمری، درمان، وام و… دریافت می کنند.
در بحث مستمری، خدمات کمیته امداد تنها در ۵۰ هزار تومان خلاصه نمی شود، یک خانواده یک نفره ۲۰۶ هزارتومان در ماه مستمری دریافت می کند، به این صورت که ۵۳ هزار تومان مستمری کمیته امداد، ۱۰۸ هزار تومان نیز در قالب افزایش یارانه مستمری دوم که اگر با یارانه ۴۵ هزار تومانی تجمیع شود، جمعا ۲۰۶ هزار تومان یک نفر مستمری دریافت می کند. این میزان برای خانواده دو نفره ۳۶۶ هزار و در نهایت یک خانواده ۵ نفره ۷۴۴ هزار تومان مستمری دریافت می کنند. قابل ذکر است که حدود یک میلیارد و دویست میلیون تومان هر ماه مستمری به خانواده های تحت پوشش پرداخت می شود.
امسال در بحث تورمی که بوجود آمد از مردادماه تا به امروز کمیته امداد برای اینکه بتواند تا حدی خلأ بوجود آمده را جبران کرده باشد تلاش کرد در قالب تبصره ۱۴ نزدیک به ۱۵۰۰ خانواده تا به امروز به انحاء مختلف (به غیر از مستمری و درمان) تحت پوشش قرار داده تا این خانواده ها از مزایایی همچون تحصیل، اشتغال و … بهره ببرند.

واکاوی: چرا یارانه عمومی را به پای کمیته امداد حساب می کنید؟
محمودی: حساب یارانۀ خانواده های تحت پوشش متمرکز بر حساب کمیته امداد می شود تا شامل افزایش یارانه شود یعنی کسانی که یارانه عادی دریافت می کنند تنها یارانه عادی است اما افراد تحت پوش کمیته امداد افزایش یارانه شامل حال آنان شده و به همین دلیل حساب این افراد را در کمیته متمرکز کرده ایم تا این مبلغ شامل حال آنان شود.
واکاوی: نحوه تحت پوشش قرار گرفتن خانواده ها چه ساز و کاری دارد؟ بعضا شنیده شده که افرادی با وجود تمکن مالی عضو کمیته امداد هستند، آیا بررسی ها چنان که لازم است صورت می گیرد؟
محمودی: نمونه های درخواست وجود دارد و فرد درخواست خود را ارئه می دهد، در ادامه بررسی ها با وسواس انجام می گیرد، مواردی بوده که به ما اعلام کرده اند فلان فرد به کمیته آمده درحالی که ثروتمند است، بعد از بررسی ها متوجه شده ایم که این فرد جزو خیرین بوده و مردم به اشتباه او را جزو دریافت کنندگان خدمات کمیته امداد فرض کرده اند. هرچند باید گفت ما هیچ تبعیضی برای افراد قایل نیستیم و همه پرونده ها بررسی می شود اما نیازمندان همیشه در اولویت هستند. از سویی دیگر فرد ممکن است مستمری بگیر این نهاد نباشد ولی هزینه های درمان بیماری وی بالا باشد و ما در این زمینه و یا زمینه های مشابه به وی خدماتی ارایه دهیم. ارتباط بین اداراتی از جمله تأمین اجتماعی، بهزیستی، بنیاد شهید و … وجود دارد و اگر همپوشانی وجود داشته باشد فرد نمی تواند دو حقوق دریافت کند.
واکاوی: در بحث درمان چه خدماتی ارائه می شود؟
محمودی: در بحث درمان که افراد تحت پوشش کارت مخصوص به خود را دارند و ۹۰ درصد فرانشیز را کمیته امداد متقبل خواهد شد و ده درصد باقی مانده را از کمک خیرین و درآمد صندوق های صدقه پرداخت می کنیم. پزشک خانواده ده سال است که با کمیته امداد همکاری دارد و افراد تحت پوشش بعد از مراجعه به پزشک عمومی و توصیه های لازم به پزشک متخصص ارجاع داده خواهد شد و این روند اگر در شهرستان ن نبود نهایتا به پزشکانی در داخل استان و یا سایر استان های همجوار ارجاع داده خواهد شد. هرچند امورات سیستم ارجاع هنوز به طور کامل نهایی نشده است و داروها نیز توسط همین سیستم ثبت و به مریض داده می شود. مریض غیر اورژانسی به تهران ارجاع داده نمی شود و اگر فرد به صورت شخصی مراجعه کند سبخشی از این هزینه ها را از ناحیه خیرین برای وی پرداخت خواهیم کرد.
واکاوی: محصلین در خانواده های تحت پوشش چگونه از خدمات این نهاد بهره می گیرند؟
محمودی: دانش آموز از مقطع ابتدایی تا فارغ التحصیلی تحت پوشش خواهد بود، سابق بر این برای رشته های تحصیلی و یا سن و سال شرایط خاصی وجود داشت اما اکنون این شرایط برقرار نیست و کمک ها به طور متوسط از ۶۰۰ هزار تا دو میلیون تومان برای شهریه یک ترم بدون هر نوع محدودیتی وجود دارد که اکنون ۲۳۱ نفر دانشجو تحت پوشش کمیته امداد است، قابل ذکر است که چهار دانشجوی رشته پزشکی، فوق لیسانس فیزیک هسته ای و … جزو این افراد هستند.
واکاوی: بودجه هایی که به کمیته امداد پرداخت می شود در صورت مصرف درست آن می تواند تحول آفرین باشد، بهترین راه ایجاد اشتغال است، کمیته امداد در این زمینه چه اقداماتی انجام داده است؟
محمودی: تلاش بر آن است آنچه در زمینه اشتغال انجام می گیرد اشتغال پایدار باشد، اعتبارات اشتغالزایی برای سقز از ابتدای سال ۹۷ حدود ۱۳ میلیارد تومان بوده و تا کنون ۷ میلیارد تومان به بانک ها فرستاده شده است و برای اینکه اشتغال پایدار باشد فردی که وام دریافت می کند باید آموزش لازم را در زمینه تخصصی دیده باشد تا کار او دوام و قوام یابد.
اخیرا طرحی ارایه شده تا به کارفرمایان در ازای استخدام هر فرد بیست میلیون تومان وام (افراد به کارگیری شده باید تحت پوشش باشند) و با استخدام چهار نفر بیست میلیون تومان اضافی و جمعا صد میلیون وام اعطا شود. همچنین برای تشویق کارفرما به شرطی که حقوق مطابق با قانون کار باشد بیمه ااین افراد به مدت دو سال از جانب کمیته امداد پرداخت خواهد شد و تا کنون ۴ نفر برای این کار متقاضی شده اند که هر کدام حاضرند چهار تا ۵ نفر را به کارگیری کنند.
در زمینه وام های توسعه روستایی که می تواند بر ماندگاری افراد در روستاها و دلگرمی آنان تأثیر داشته باشد منتظر رفع ایرادات سیستم “کارا” هستیم و در این صورت خرید و یا اجاره زمین کشاورزی، ابزار آلات کشاورزی، خرید دام و … برای روستاییان تحت پوشش در دستور کار قرار خواهد گرفت.
واکاوی: در زمینه مسکن آیا کمیته امداد خود ساخت و ساز انجام خواهد داد یا اقدام به خرید خواهد کرد؟
محمودی: در بحث مسکن، خارج از اعتبارات داخلی، در سفر آقای فتاح حدود یک میلیارد و دویست میلیون تومان به خرید مسکن شهری تخصیص داده شد، همچنین چهارصد و ۳۰ میلیون تومان نیز به مسکن روستایی تخصیص داده شد و تا این لحظه کل این مبلغ در سقز هزینه شده است. در بحث اعتبارات روستایی اگر خانواده دو نفره به شرط گذشت یک سال از تحت پوشش قرار گرفتن و تأیید شرایط کمیسیون پزشکی آنان تا ۲۵ میلیون کمک بلاعوض و ۵ میلیون تومان وام در نظر گرفته شده است. در شهر نیز اگر دو نفره باشند و یکسال از تحت پوشش قرار گرفتن آنان گذشته باشد ۱۵ میلیون بلاعوض خواهد بود. به خانواده سه نفر به بالا نیز با همان شرایط، سی میلیون بلاعوض و ۱۵ میلیون وام پرداخت خواهد شد که تا به امروز ۵۶ واحد مسکن شهری خریداری و احداث و ۱۲ واحد نیز در روستا ها به سرانجام رسیده است. در تفاهم نامه ای که بین کمیته امداد و قرارگاه خاتم وجود دارد سهمیه سقز برای سال ۹۶ و ۹۷، ۱۱۳ واحد مسکونی در روستاها بوده که در سال ۹۷ چون دیر دست به کار شدیم ۲۴ واحد زمین تحویل قرارگاه شده که ۱۹ واحد آماده بهره برداری بوده و در دهه فجر ۱۱ واحد تحویل خانواده ها خواهد شد و ما بقی نیز به شرط وضعیت مناسب آب و هوا تا پایان سال تحویل داده خواهد شد، باقیمانده این میزان در سال ۹۸ به سرانجام خواهد رسید.
سال ۹۷ در زمینه عمران حدود ۳۵ درصد اعتبارات عمرانی کمیته امداد استان به شهرستان سقز تخصیص و هزینه شده است و این اختصاص با توجه به شاخص هایی از جمله جمعیت، ضریب محرومیت و… صورت گرفته است.
واکاوی: آیا از سوی مسئولین افرادی جهت دریافت وام معرفی شده اند؟ چون شایعات در این باره زیاد است که ممکن است به موارد خاصی تحت عناوین مختلف وام داده شود. در این بین آیا توسط کارشناسان شما ممکن است خطایی سهوا و یا عمدا صورت گیرد؟
محمودی: ما نامه هایی از دفتر رهبری، ریاست جمهوری، استاندار، فرماندار، بخشداران، دهیاران، شوراها و نیز شخص نماینده و حتی روسای سایر ادارات دریافت می کنیم، اما در صفر تا صد این موارد باید استحقاق مالی افراد تأیید شود. منکر وجود خطا نیستم و در این بین اگر خطایی وجود داشته باشد از ناحیۀ حجم کاری مددکاران است اما این مورد در کمترین میزان است و از مردم نیز درخواست داریم چنین مواردی را به اطلاع ما برسانند.
واکاوی: کمک های خیرین به کمیته امداد را نباید نادیده گرفت، این کمک ها چگونه جذب و هزینه می شوند؟
محمودی: اکنون ۸۰۰ کودک و نوجوان صغیر تحت پوشش داریم. هزار و صد نفر خیّر حامی این ۸۰۰ نفر هستند. یک خیر به تنهایی ۴۰ کودک یتیم را تحت پوشش قرار داده و ماهیانه برای هر کدام مبلغی مشخص واریز می کند. همگی کمک ها به حساب ایتام واریز می شود و هر فرد کد مشخصی در این زمینه دارند و برداشت از حساب خیر و واریز به حساب ایتام به خیر اعلام می شود. در زمینه ساخت مسکن نیز کمک های قابل توجهی ارایه شده که نمونه آن ساخت سه باب منزل مسکونی طی امسال است.
واکاوی: صندوق های صدقه، استقرار آنها در هرجایی و نحوه هزینه مبالغ داخل این صندوق ها معمولا بحث برانگیز است، درآمد این صندوق ها به چه میزان است و محل هزینه کرد آنها کجاست؟
محمودی: صفر تا صد مبالغ دریافتی از صندوق ها در همان شهر محل استقرار هزینه می شود و سقز نیز قطعا مستثنی نیست، از محل همین صندوق ها ۲۵ تا ۳۰ میلیون در ماه کمک جمع آوری می شود و این مبالغ در قالب وام های قرض الحسنه به افراد معرفی شده پرداخت می شود.
واکاوی: به عنوان سوال آخر، روند خروج یک خانواده از تحت پوشش قرار گرفتن کمیته امداد چگونه است؟ آیا امسال خروجی داشته اید؟
محمودی: کارشناسان حوزه حمایت و اشتغال هر چهار ماه یکبار وضعیت خانواده را بررسی کرده و درآمد فرد را در شهر و روستا برآورد می کنند، اگر متوجه شوند که این درآمد جوابگوی وضعیت خانواده است ابتدا مستمری وی قطع و تنها خدماتی درمانی و غیره به وی ارایه خواهد شد و اگر وضعیت خانواده پایدار باشد و فرد توانمند شده باشد از گردونه خارج می شود.
امسال نیز حدود ۱۳۰ خانوار که مسکن آنها تهیه شده و یا وامی به آنان تعلق گرفته و یا به اشتغال پایدار رسیده اند از گردونه کمیته امداد خارج شده اند.