گفتگو با دکتر صالح رضایی، جراح مغز و اعصاب در سقز
برآر سر که طبیب آمد و دوا آورد

سقز-واکاوی-کمبود نیروی متخصص در حوزه بهداشت و درمان همواره یکی از مباحث جدی در شهرستان سقز بوده است که یکی از آنها جراح مغز و اعصاب است. گستردگی شهرستان، وضعیت جغرافیایی و قرارگیری آن در میان رشته کوهها و با حداقلی از جادههای استاندارد، وجود یک پزشک متخصص جراح مغز و اعصاب را بیش از پیش ضروری میکرد و این آرزویی بود که سالها شهروندان سقزی آن را در دل پرورانده بودند.
این آرزو با آمدن “دکتر صالح رضایی” رنگ واقعیت به خود گرفت که نقطه عطفی در حوزه درمان شهرستان سقز محسوب میشود. اکنون دیگر بیماران تصادفی در سقز نه تنها به شهرهای سنندج و تبریز و… اعزام نمیشوند بلکه این پزشک در بیمارستان شفای سقز حداقل چند شهر اطراف را هم پوشش میدهد.
با این وجود، پا گرفتن یک رشته جدید در یک مرکز درمانی در ابتدا ممکن است با مشکلاتی مواجه باشد، دکتر رضایی در مصاحبه با واکاوی از این مشکلات، تجربههای خود از اولین عمل جراحی و نیز مقایسه سقز با سایر شهرها میپردازد.
در این میان، مباحث دیگری از جمله ضرورت احداث دانشگاه و یا دانشکدهی علوم پزشکی و … شکل میگیرد که شنیدن آنها خالی از لطف نیست.
واکاوی: آقای دکتر، اگر از کلیشهها دور شویم و به اصل موضوع که حضور یک متخصص جراحی مغز و اعصاب برای اولین بار در سقز است بپردازیم، بعنوان سؤال اول، بفرمایید در ابتدای ورود به سقز و برپا کردن بخش جراحی مغز و اعصاب چه مشکلاتی بیشتر نمود پیدا کردند؟
دکتر رضایی: طبیعی است که یک رشته جدید پرسنل مجرب و کادر درمان مناسبی میطلبد که تا حد مناسبی در اینجا فراهم بود، اما مشکل اصلی ما تأمین تجهیزات بود که نهایتا بعد از شش ماه تهیه شد و ما کارمان را آغاز کردیم.
واکاوی: از اولین جراحیای که انجام دادید بگویید:
دکتر رضایی: اولین عملی که انجام دادیم دیماه ۱۳۹۹ بود. عنوان عمل شنتگذاری مغزی بود که برای همان بیمار از طریق شنت مغزی شیمی درمانی مغزی هم برای اولین بار در سقز انجام دادیم. این را باید عنوان کرد که شیمی درمانی مغزی یک پله از شیمی درمانیهای دیگر سختتر است که آن موقع هنوز وسایل و تجهیزات ما تکمیل نشده بود و ما با سادهترین وسایل این کار را انجام دادیم. بعد از آن از اواخر اسفند ۹۹ و اوایل سال ۱۴۰۰ کار مستمر ما آغاز شد و به لطف خداوند و تلاش پرسنل هر ماه ۳ إلی ۴ مرض از مرگ نجات پیدا کردهاند که مهمترین اتفاق در این بین برای شهرستان سقز نجات جان کودکی به نام “سارو خندانی” بود. این کودک شش ساله اگر به سنندج اعزام میشد احتمال زنده ماندش بسیار کم بود ولی ما توانستیم کار مناسبی برای این کودک انجام دهیم.
واکاوی: سختی جراحی مغز و اعصاب در چیست؟
دکتر رضایی: در اینجا چند موضوع مطرح است، اول خونریزیهای مغزی به واسطه تصادفات جادهای بسیار اتفاق میافتد، ولی این نکته مهم است که سادهترین جراحیها جراحی خونریزی مغزی است. ولی همین سادهترینها اگر دیر انجام شوند باعث مرگ بیمار میشوند. از طرفی شاید برخیها فکر کنند که تنها انجام عمل مهم است، در حالی که همراهان یک بیمار در صورت اعزام وی به یک شهر دیگر باید روزها در آن شهر بمانند و این وضعیت بیسار ناخوشایندی برای خانواده بیمار است. اینها مسایلی است که کمتر به آن توجه میشود. بنابر این حفظ و تقویت این رشته در سقز یک ضرورت است.
واکاوی: شما در شهرهای دیگری نیز طبابت کردهاید، چه تفاوتهایی هم از نظر امکانات و.. و هم از نظر فرهنگی و مردمان آنجا با سقز دیدهاید؟
دکتر رضایی: من ۱۰ سال قبل در ایرانشهر سیستان و بلوچستان بودم. مردمانی بسیار مهربان داشت ولی تفاوتهای فرهنگی قابل توجهی میان ایرانشهر و سقز وجود دارد که شاید بیان آن در حوزه تخصصی من نباشد. اما به لحاظ امکانات به مراتب از سقز بهتر بود. آن زمان پنج سال بود که ایرانشهر هم فرودگاه داشت و هم دانشکده علوم پزشکی. از لحاظ جمعیتی و استراتژیکی حساب کنیم در یک حد بودند، اما سأال اینجاست که چرا ۱۵ سال قبل ایرانشهر هم فرودگاه داشت و هم دانشکده و از سال گذشته دانشکده به دانشگاه تبدیل شد. این در حالی است که شاید در برخی موضوعات سقز یک سر و گردنی از ایرانشهر بالاتر است.
واکاوی: بعنوان سؤال آخر، نظرتان در مورد پزشکان سقز چیست؟
دکتر رضایی: ابتدا من یک خواهشی از مردم سقز داشتم و آن اینکه ضرورت دارد دیدگاهشان را نسبت به پزشکان و خصوصا پزشکان بومی و متخصص عوض کنند که این خود باعث دلگرمی پزشکان و ماندگاری آنها حتی در شرایط سخت میشود. وقتی این را میگویم یعنی پزشکان سقزی هم به لحاظ تخصص و هم به لحاظ توانایی در سطح مناسبی قرار دارند. سقز به تعداد کافی نخبه و متخصص دارید و اگر تلاش شود همین افراد اینجا جذب شوند نیازی به منی که از جایی دیگر میآیم نیست.
واکاوی: از وقتی که در اختیار ما گذاشتید سپاسگذاریم، اگر سخنی بعنوان سخن پایانی دارید بفرمایید:
دکتر رضایی: من نیز از وقتی که در اختیارم گذاشتید کمال تشکر را دارم. فقط نکتهای که میخواهم بر آن تأکید کنم این است که سقز و سقزیها لایق بهترینها هستند و نباید برای آنها کم گذاشت.