جشن و شادی در کنار بزرگترین دف جهان خالی است
دف نماد عرفان در اورامانات و التزام بخش آواها و نواهای عرفانی مردم این دیار بوده و هست و از افتخارات مردم این منطقه است که بیشتر امور زندگی و آیینهای خودشان را براساس این ساز تنظیم میکنند. هورامان در گذشته تاکنون خدمت بسیاری به ساز دف کرده است به نحوی که حتی بعد از ظهور اسلام دف را در مکانهای مقدس(مساجد و تکایا)ی خود جا دادهاند و بهگونهای قابل ارزش بوده که وقتی پوستش پاره شده گفتهاند دف شهید شد. علاقه مردم مناطق کردنشین به این ساز باعث شد که بزرگترین دف جهان سال گذشته به مناسبت هفته وحدت و میلاد پیامبر اکرم(ص) با حضور ۲۰۰ دف نواز، در شهر پاوه رونمایی شود. هدﺍﯾﺖ ﻣﺤﻤﻮﺩﯼ ﺭﺋﯿﺲ ﺍﺩﺍﺭﻩ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻭﺍﺭﺷﺎﺩ ﺍﺳﻼﻣﯽ ﺷﻬﺮﺳﺘﺎﻥ ﭘﺎﻭﻩ درباره این اتفاق و تعلق خاطر مردم مناطق کردنشین به این ساز
چرا در بین مناطق مختلف کردنشین این المان در شهر پاوه نصب شد؟
هورامان همیشه مهد دف بوده است و با توجه به جایگاه این ساز کوبهای در آیینهای مذهبی مردم اورامانات و علاقهمندی جوانان در استان کرمانشاه به این ساز در اصل آیینی و پس از فعالیت خانه دف هورامان تصمیم بر آن شد برای توجه هرچه بیشتر به آن و حفظ جایگاه آن در بین مردم با همت شورا و شهرداری بزرگترین المان دف جهان نصب شود. ساز دف یک ساز مذهبی در بین مردم کرد به حساب میآید و زن و مرد این ساز را میزنند؛ مردهای کرد شبهای جمعه در تکایا همراه با ذکر دف میزنند. خانه دف سال گذشته زیر نظر اداره ارشاد پاوه دایر شد. زمانی که خانه دف را برپا کردیم نیاز بود تا آنجا نمادی داشته باشد به همین منظور به شورای شهر و شهرداری پیشنهاد دادیم المان دف را در نزدیک آنجا قرار دهند که خوشبختانه مورد موافقت قرار گرفت و المان دف در یک میدان تازه ساز جانمایی شد.
چرا مناطق کردنشین را به ساز دف بیشتر میشناسند؟
دف در مناطق کردنشین یک ساز تاریخی و مذهبی است؛ قبل از اینکه سازی برای شادی باشد در مراسمهای مذهبی استفاده میشد. این ساز ریشه در اعتقادات مردم دارد و در ملودیاش آهنگهای شاد و آهنگهای محزون را شاهد هستیم در عروسی و عزا در مناطق کردنشین مورد استفاده قرار میگیرد.
آقای کامکار در زمینه هویت بخشی به ساز دف کارهای زیادی کردند؛ از ایشان هم کمک گرفتید؟
ما در زمینه دف مدیون آقای کامکار هستیم که این ساز جهانی شد. آقای شعیب رحمانی دورادور از آموزشهای ایشان بهرهمند شده و تأییدیه آموزشی دف را از آنها گرفتهاند؛ ایشان تا به حال به پاوه نیامدند و ما هم کمکی نخواستیم ولی مطمئناً اگر کمک بخواهیم حتماً با روی باز استقبال میکنند و نظرشان مثبت است.
دفی که در این میدان جانمایی شده توسط چه کسی ساخته شده است؟
این المان توسط هنرمند «حیدر محمدی» در سنندج طراحی و ساخته شده است و هزینهای حدود ۱۵ میلیون داشت که به پاس توجه به مردم اورامانات آن را با ۵ میلیون تومان ساخته است.
این میدان فقط نماد دف را دارد برنامه خاصی برای آن هر ساله اجرا میشود یا نه؟
ما حاضریم هر فصل برنامهای برای این ساز در این میدان داشته باشیم. اگر از لحاظ اداری مشکلات رفع شود و مخالفان اجازه دهند. برخیها که این ساز باب دلشان نیست سنگاندازی میکنند اما نهادهای امنیتی تا به حال حمایتهای خوبی برای اجرای برنامهها در زمینه ساز دف از ما داشتند و پیشرفت دف در پاوه مدیون حمایت مسئولان است؛ قبل از این در ارشاد هیچ انجمنی در زمینه هنری نبود ولی الان ۲۰ انجمن و مؤسسه فرهنگی هنری داریم. در منطقه کردستان و پاوه نهادی نیست که بخواهد جلو این ساز را بگیرد؛ اما در محیطهای کوچک حساسیتهایی وجود دارد که قابل انکار نیست.
در منطقه پاوه گروه موسیقی شناخته شده در زمینه دف وجود دارد که در برنامههای مهم موسیقی حضور داشته باشند؟
بله، دو سه گروه وجود دارد که در کرمانشاه و کردستان برنامه داشتند؛ امسال در جشنواره انار در کاخ نیاوران بیش از ۵ هزار نفر از برنامههای فرهنگی که گروه دف نوازان پاوه برنامه داشتند بازدید کردند.
در پاوه کارگاه سنتی دف نوازی دارید؟
در زمینه دف کارگاه دفسازی هست ولی نه به شکل خیلی حرفهای ولی در زمینه تنبورسازی حرفهای کار میشود. در زمینه سه تارسازی کارگاههایی وجود دارد ولی کارگاههای حرفهای دفسازی بیشتر در سنندج متمرکز است.
سعیده احسانی راد|روزنامه ایران