ما به‌ازای جاده‌های پر از تریلی برای کردستان چیست؟
بارها در همین رسانه از وضعیت جاده‌های کردستان گفته‌ایم، گفته‌ایم که در نبود راه ریلی و هوایی عمده بار بر دوش جاده‌هایی است که از کمبود زیرساخت رنج می‌برند و همین موضوع خسارات جبران‌ناپذیر جانی و مالی بر روی دست مردم منطقه گذاشته است، تا جایی که سالانه بیش از ۳۰۰ تا ۴۰۰ نفر فوتی روی دست جامعه می‌گذارد که چهار عامل انسانی، محیطی، راه و وسیله نقلیه در این موضوع تأثیرگذار است.
در کردستان می‌توان گفت هر چهار عامل برجسته هستند؛ عدم رعایت اصول و قوانین راهنمایی و رانندگی ( عامل انسانی)، وضعیت توپوگرافی منطقه (عامل محیطی)، کمبود زیرساخت و سهم پایین کردستان در برخورداری از جاده‌های مناسب، و از همه مهمتر وسیله نقلیه در این موضوع دخیل‌اند.
اما شاید بتوان گفت راه و وسایل نقلیه نقش پررنگ‌تری در این موضوع دارند؛ تا جایی که در سال ۹۸ و به گفته معاون عمرانی استاندار کردستان، این استان رتبه آخر را در برخورداری از جاده‌های کشور دارد. از طرف دیگر شاهد تاخت و تاز انواع کامیون‌ها در این مسیر پر پیچ و خم هستیم. در جریان بارش برف اخیر دیدیم که در گردنه محمودآباد سقز قیچی کردن جاده‌ها توسط کامیون‌های باری، موجب راه‌بندان و گرفتاری چندین ساعته مردم شد.
حال سؤال این است؛ ما به‌ازای جاده‌های شلوغ برای کردستان چیست؟ چه چیزی گیر کردستان و کردستانی‌ها می‌آید وقتی این حجم از تردد بر دوش جاده‌های آن است؟ ترانزیت از شمال‌غرب به جنوب‌غرب، ترانزیت از مرکز ایران به سمت اقلیم و سایر مناطق عراق، حمل منابع معدنی از نقاط مختلف کردستان به سمت صنایع مرکز و… همگی بر دوش جاده‌های کردستان است.
مگر این جاده‌ها چه میزان ظرفیت دارند که چنین باری را به دوش بکشند، و در عوض چه آورده‌ای برای کردستان دارند؟ یا همین جاده‌ها تا چه میزان از محل این ترانزیت‌ها تقویت، اصلاح و بازسازی شده‌اند؟ باز هم به گفته معاون عمرانی استاندار، به ازای هر ۱۰۰ کیلومتر، ۲۱ کیلومتر شبکه بزرگراهی در کشور وجود دارد و این آمار در استان کردستان و تا سال ۹۸ به ازای هر ۱۰۰ کیلومتر، ۹ کیلومتر بوده است که جایگاه استان در این زمینه نیز در رتبه ۲۷ کشور قرار دارد که برای نزدیک شدن به میانگین کشوری باید بیش از ۳۰۰ کیلومتر راه اصلی در استان به بزرگراه تبدیل شود و برای این طرح، یک هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان نیاز است.
مسئولان بگویند برای رسیدن به میانگین کشوری و کاهش بار از دوش کردستان چه تلاشی انجام داده‌اند؟ آیا در چنین شرایطی امیدی به تخصیص چنین حجمی از اعتبار وجود دارد؟ یا باید پس چند دهه دیگر انتظار به میانگین امروز کشور برسیم و باز هم آنچه سهم کردستان می‌شود جا ماندن از شاخص‌ها، افزایش تصادف‌ها، حضور پررنگ‌تر کامیون‌های رنگارنگ در مسیر جاده‌ها خواهد بود.
