کاشته های شوم یک جنگ در کردستان

هزاران مین عمل‌نکرده هنوز در دل خاک‌های کردستان است و هر سیلاب و باران شدیدی، آنها را جابه‌جا می‌کند. در این روزهای پرباران، بارها فعالان حوزه پاک‌سازی مین نسبت به جابه‌جایی مین‌ها در استان‌های مرزی آذربایجان‌غربی، کردستان، ایلام، کرمانشاه و خوزستان هشدار داده‌اند. هرچند راه مقابله با آن وجود داشت و سال‌ها پیش باید مناطق آلوده به‌طور کامل پاک‌سازی می‌شدند، اما مین که آمد، راه مقابله با آن سخت است؛ زیر لایه‌ای از خاک پنهان می‌شود و هر لحظه ممکن است با قرار گرفتن پای یک رهگذر منفجر شود.

انفجار مین ها و گلوله های عمل نکرده در مناطق جنگی، همچنان قربانی می گیرد و پرواضح است که مین در کمین زندگی مردم است. این سلاح کاشتنی در مناطق مذکور و سایر مناطقی که در دوران جنگ درگیر عملیات جنگی بوده اند افراد زیادی را کشته و جمع زیادی را دچار معلولیت کرده است. گستردگی این عامل مخرب به گفته مسئولین به حدی است که پاکسازی مناطق آلوده به مین در کردستان نیاز به حداقل ۲۵۰ میلیارد ریال اعتبار دارد. این هزینه زیاد به دلیل پراکندگی و نامنظم بودن مناطق آلوده به مین در کردستان است.

مین همچنان در کردستان و استان هایی که در گیر جنگ بوده اند به عنوان عاملی مشکل ساز نام برده می شود و حقوق دانان، جامعه شناسان پیرامون محورهای آموزش مخاطرات مین، ابعاد اجتماعی و روان شناختی قربانیان مین، ضرورت های علمی و عملی مسائل مربوط به مین و ظرفیت سنجی مقررات داخلی و بین المللی برای مقابله با آثار نامطلوب ناشی از مین موشکافی و تلاش می کنند.

بر اساس اطلاعات به دست آمده ۱۵۰ هزار هکتار از زمین های استان در سقز، بانه، دیواندره، مریوان، کامیاران ، سروآباد و سنندج آلوده به مین است که ۵۰۰ هکتار آن نیازمند پاکسازی فوری است، فرآیند پاکسازی گرچه همچنان ادامه دارد، اما سالانه افراد زیادی در جریان پاکسازی کشته و مجروح می شوند که بر اساس اطلاعات موجود، چهار میلیون هکتار زمین در کشور آلوده به مین است که سه درصد آن در استان کردستان است.

تلاش و اقدام مین روبان به دلیل وضع جغرافیایی کردستان و بارش های فصلی باران، مین ها و مواد جنگی جابجا می شوند و گاهی چوپانان و کودکان و رهگذران در دام آن می افتند و این واقعیتی است که بخشی از این سرزمین تحت تاثیر آن است و باید با این قاتل خُفته در خاک مبارزه کرد؛ قاتلی که به صورت خزنده در رگ خاک می رود.

تاثیر صدمات ناشی از انفجار مین و مهمات عمل نکرده بر کیفیت زندگی قربانیان، آموزش ساکنان مناطق آلوده به مین درباره خطرات ناشی از انفجار مین ها و گلوله های عمل نکرده، همچنان سازمان های مردم نهاد و ارگان هایی چون بهزیستی و هلال احمر را در تکاپو قرار داده است تا به مردم بگویند که مین های ضد نفر و ضد تانک در بخشی از سنگرها، پناگاه های زیر زمین،خاکریزها، پل ها و تمام مناطقی که صحنه نبرد بوده اند باقی مانده و احتمال دارد بخشی از بدن و یا جان ما را بستانند.

در شهرستان سقز نیز که بخشی از زمین های آن آلوده به مین است از سال ۱۳۶۹ تعداد ۳۶۰ پایگاه آلوده به مین پاکسازی شده است و طبیعتا تعداد قابل توجهی از چنین پایگاه هایی دست نخورده مانده اند و ده ها هکتار زمین هم که آشکار و پنهان آلوده به مین هستند ….