چون پرتو ماه آیند و چون سایه دیوار بروند

در توافق حاصل شده میان مجموعه استانداری کردستان، نماینده سقز و بانه در مجلس شورای اسلامی، ستاد مسعود پزشکیان در سقز و سنندج و برخی چهره‌های تأثیرگذار سقزی و کُردستانی اما غیر ساکن در سقز و کُردستان، “ضیاءالدین نعمانی” بعنوان معاون استاندار و فرماندار ویژه شهرستان سقز به وزارت کشور معرفی و تأیید شد و قرار است بعد از ظهر روز چهارشنبه اول اسفند ۱۴۰۳ مراسم تودیع جعفر توان و معارفه ضیاءالدین نعمانی در سالن پردیس سینمایی مهر سقز با حضور شخص استاندار برگزار شود.

رفتن و آمدن فرماندار قدیم و جدید به دلیل مشکلات و دلمشغولی‌های متعدد شاید در اولویت آخر مردم باشد. اما اینجا سقز است و این تغییر نه از باب قدرت و توانِ تحول‌آفرینی بلکه صِرف تغییر فرد و نگاه او به وضعیت شهرستان و مدیریت اوضاع همچنان مورد توجه افکار عمومی است. در این رابطه اشاره به چند نکته چه در باب اشخاص و چه در باب چالش‌های پیش‌رو خالی از لطف نیست.

۱- پیش از این یکی از شروط انتصاب فرماندار در سقز کارمند وزارت کشور و داشتن سابقه مدیریتی در این حوزه (بخشدار، فرماندار و مدیرکل در مجموعه وزارت کشور) عنوان شده بود. ضیاءالدین نعمانی کارمند رسمی و یا پیمانی هیچ ارگان دولتی نیست و تنها هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی است و فقط چهار سال شهرداری سقز را در کارنامه دارد. مطابق قوانین موجود یک عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد امکان مأمور شدن در یک دستگاه دولتی را ندارد، کما اینکه “محمد شرف‎بیانی” عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد در خرداد ۱۳۹۳ پس از شش ماه فرمانداری در قروه به دلیل ایرادی که دیوان محاسبات نسبت به این انتصاب داشت جای خود را به “شعبان سپهر” داد.

اما از آنجا که آمدن نعمانی حاصل توافق میان چند شخص و جناح است احتمالا همه این افراد زمینه اجرایی شدن تضمینی که او مبنی بر “انتقال از دانشگاه آزاد به وزارت کشور ظرف چند ماه آینده” داده است را برایش فراهم کنند و باید دید چه توافقات احتمالی و نانوشته دیگری در قالب سهم دادن به همین افراد و گروه‌ها صورت گرفته است و این در آینده روشن می‌شود.

۲- ضیاءالدین نعمانی هم مانند جعفر توان سابقه شهرداری سقز را در کارنامه خود دارد و حالا با دو تفاوت نسبت به توان به فرمانداری می‌رود. اول اینکه فاصله خداحافظی توان از شهرداری با حضور در فرمانداری قریب به ۱۵ سال بود، اما این فاصله برای نعمانی تنها نصف این زمان (۷ سال) است، یعنی به نسبت از فضای سقز دور نشده است. دوم اینکه توان در فاصله شهرداری و فرمانداری پُست‌های مدیریتی دیگری منجمله شهرداری در مریوان، معاونت فرمانداری بانه، فرمانداری دیواندره و مدیرکلی در استانداری را تجربه کرده بود، اما نعمانی در هفت سال گذشته هیچ پُست مدیریتی در شهرستان و استان نداشته است.

۳- در ۳۰ فروردین ۱۴۰۱ و روزی که جعفر توان فرماندار شد به سبب همراهی نماینده و ستاد رئیس جمهور وقت و همچنین ارتباطاتی که در استان و مرکز داشت انتظار می‌رفت سقز تحولاتی حداقلی به خود ببیند، اما بعدها و با گذر زمان مشخص شد که حمایت‌های نماینده وقت و ارتباطات فرماندار نه تنها در تغییر وضعیت سقز مؤثر واقع نشد و شاخص‌های رشد (و نه توسعه) همچنان درجا می‌زنند بلکه این شهرستان یکی از ادوار سخت و البته تاریخی خود را گذراند.

۴- سخن گفتن از وضعیت سقز، کمبودها و پتانسیل‌هایش نزد شهروندان و مخاطبان زیره به کرمان بردن است. همگان کم و بیش از وضعیت راه، سرمایه‌گذاری و ایجاد اشتغال، توسعه کشاورزی، حقابه، پروژه‌های نیمه تمام، حوزه‌های فرهنگی، همگرایی و همدلی در میان مدیران، تعامل مدیران با گروه‌های اجتماعی، رسانه‌ها و … مطلعیم و لازم به تکرار مکررات نیست و خود نعمانی بهتر از هر کسی می‌داند که اوضاع از چه قرار است.

۵- احتمالا از امشب شاهد سیل تبریکات جهت این انتصاب جدید به سبب شایستگی و لیاقت و … باشیم و در مراسم فردا هم مدام از پتانسیل‌های سقز گفته شود. باید اذعان کرد که اینها تعارفاتی بیش نیست و پیش از این هم نثار فرمانداران گذشته شده بود اما هر بار با اتمام آن دوره اولین چیزی که به ذهن می‌رسد درجا زدن سقز و حتی عقب افتادن آن نسبت به سایر شهرها است. بنابر این پیشنهاد می‌شود برای یک بار هم که شده این تعارفات کنار گذاشته شود و تبریکات و عناوین مختلف را تا روز خداحافظی و سنجش عملکرد فرد کنار بگذاریم.

در پایان واکاوی ابراز امیدواری می‌کند که رفتن توان و آمدن نعمانی تنها در حد تغییر باقی نماند و فرماندار جدید و تیم مدیریتی‌اش با تعامل و رایزنیِ همراه با جسارت نسبت به رفع تبعیض و مشکلات سقز گامی در جهت بهبود وضعیت شهرستان در شاخص‌های مختلف بردارند و منجر به تحول واقعی شوند.