ورزش و جوانان سقز در فراموشی: پروژههای ناتمام، مفاخر بینشان و امکانات رها شده

سرپرست جدید اداره ورزش و جوانان سقز امروز در حالی تعیین شد که این اداره سالهاست با پروژههای ناتمام، امکانات فرسوده، برخی هیئتهای غیرفعال و فراموشی مفاخر روبروست. همین موضوعات چهرهای تلخ از وضعیت ورزش شهرستان سقز ترسیم کرده است. اما آیا تغییر مدیر به تنهایی برای بازسازی ورزش و جوانان سقز کافی است؟
اختلاف نظر و دیدگاه در مورد یک مجموعه امری عادی است و اداره ورزش و جوانان سقز نیز از این امر مستثنی نیست، با این حال و علیرغم موفقیتهای چشمگیری که ورزشکاران سقزی در سالهای اخیر کسب کردهاند و به طور حتم بخشی از آن ناشی از حمایتهای مسئولان بوده، اما یک نگاه کلی به حوزه ورزش بویژه در حوزه زیرساختها میتواند تصویر روشنتری از وضعیت موجود ارائه دهد.
پروژههایی که یا ناتماماند یا فراموش شدند
در رأس پروژههای نیمهتمام ورزشی در سقز، هتل ورزش قرار دارد که پس از گذشت بیش از یک دهه از کلنگزنی، همچنان در حالت نیمه تمام است. بازدید اخیر رئیس سازمان مدیریت و برنامهریزی استان از این پروژه نشان داد که برای اتمام و بهرهبرداری آن و نیز تسویه حساب پیمانکاران قریب به ۵۰ میلیارد تومان بودجه لازم است. پروژهای که میتوانست زیرساخت مهمی برای میزبانی مسابقات، اردوهای ورزشی و درآمدزایی پایدار باشد، اما اکنون به نمادی از بیبرنامگی تبدیل شده که حتی در صورت اتمام مشخص نیست بهرهبرداری از آن به چه صورت خواهد بود.
از سوی دیگر، سالن سقف بلند شهر صاحب نیز که سالها در بلاتکلیفی بود، نهتنها تکمیل نشد بلکه به دلیل رهاشدگی، دیوارههای سنگی آن دچار ریزش شد و سرانجام ادارهکل ورزش و جوانان برای جلوگیری از خطرات، بخشی از اسکلت فلزی آن را جمعآوری کرد.
امکاناتی که به امان خدا رها شدند
استادیوم تختی سقز، که زمانی میزبان تیمهایی از تهران و سایر شهرها بود، اکنون به مخروبهای تبدیل شده است. وعده بازسازی، بهرهبرداری تجاری از بخشهایی از زمین آن برای تأمین منابع مالی نگهداری و تأسیسات، سالهاست که در گیر و دار بوروکراسی و ماده ۲۷ و … مانده است و اکنون حتی آبیاری چمن آن نیز متوقف شده است.
استادیوم نشمیلان هم با موقعیت مکانی مناسب در حاشیه شهر، فرصتی برای توسعه ورزش محلات بود، اما با آنکه مالکیت آن در اختیار آموزشوپرورش است، اداره ورزش و جوانان هیچ نقشی در حفظ و بهرهبرداری از آن ایفا نکرد و اکنون زمین آن به شکل قطعهبندیشده در حال واگذاری و ساختوساز است و چه بسا ممکن است مدیریت و کارکنان فعلی اداره ورزش و جوانان از وجود آن مطلع نباشند.
در کنار این موارد، سالن بدنسازی جنب اداره ورزش نیز که نیمهتمام رها شده است، همگی گواهی بر اتلاف منابع عمومی و اولویت نداشتن بهرهبرداری از پروژههای فرسوده و نیمهکاره در چند سال گذشته است.
مفاخر ورزشی؛ فراموششده در زادگاه خود
در حالیکه در بسیاری از شهرهای کشور، نام مفاخر ورزشی بر خیابانها، میادین و تندیسها نقش بسته، در سقز کمتر پیش آمده که یک خیابان یا میدان به نام بزرگان ورزش اختصاص یابد. تنها نمونه، گذری در پارک مولوی به نام زندهیاد عباس خاکی است که آن هم با پیگیری علاقهمندان انجام شد و سالن ورزشی فریار امینیپور نیز نیمه تمام مانده است.
از عباس خاکی در کُشتی تا ایوب عباسپور در فوتبال و حسن فرداد در دومیدانی و دهها ورزشکار درگذشته یا فعال، نامشان جایی در حافظه شهری سقز ندارد. این در حالی است که این اقدام، نه تنها یک تکریم نمادین، بلکه الهامبخش نسلهای بعدی ورزشکاران است و نیازمند همکاری متقابل اداره ورزش و شهرداری سقز است.
هیئتهای غیرفعال و رشتههای مهجور
تعدادی از هیئتهای ورزشی در سقز یا غیرفعالاند یا به دلیل اختلافات داخلی، کارکرد مؤثری ندارند. عدم ورود اداره ورزش و جوانان برای حلوفصل اختلافات و ساماندهی این هیئتها، ضعف جدی در مدیریت ورزش شهرستان را نشان میدهد.
از سوی دیگر، رشتههایی مانند قایقرانی، اسکی و دیگر ورزشهای مرتبط با منابع خدادادی شهرستان (دریاچهها، کوهها و پیستهای برفی) کاملاً مهجور ماندهاند، در حالیکه سقز از لحاظ جغرافیایی ظرفیت مناسبی برای توسعه این رشتهها دارد.
رویدادهایی که دیگر برگزار نمیشوند
در گذشته، سقز میزبان مسابقات مهیجی چون آفرود، درگ و رقابتهای خاص برای جوانان بود. این رویدادها نهتنها جنبه ورزشی، بلکه کارکردهای اجتماعی و روانی مهمی برای جوانان داشتند. با این حال، در سالهای اخیر برگزاری این مسابقات بهطور کامل متوقف شده است، بدون اینکه جایگزینی برای آن ارائه شود.
مجموعه ورزشی کاوه؛ فرصتی که تکرار نمیشود
مجموعه ورزشی کاوه که در گذشته بهعنوان یکی از مهمترین اماکن ورزشی شهرستان شناخته میشد، امروز با مشکلات جدی در محوطه، زمین و امکانات روبهرو است. وعدهها برای ساخت پیست تارتان در این مجموعه نیز به سرانجام نرسید، در حالی که این پیست میتوانست زمینهساز رشد ورزش دوومیدانی در منطقه باشد.
واقعیت آن است که بخشی از وضعیت موجود و حاکم بر ورزش در سقز نتیجه کمبود بودجه یا امکانات است اما عمده آن بیش از هر چیز ناشی از فقدان مدیریت راهبردی، نگاه تخصصی و برنامهریزی میانمدت و بلندمدت است. اداره ورزش و جوانان سقز در سالهای اخیر نهتنها نتوانسته امکانات موجود را حفظ کند، بلکه در جذب حمایت از مرکز استان و وزارتخانه نیز چندان موفق نبوده است.
در شرایطی که جوانان این شهر با چالشهای متعدد اجتماعی، اقتصادی و هویتی دستبهگریباناند، توسعه ورزش میتواند راهحلی واقعی برای ایجاد نشاط اجتماعی، کاهش آسیبها و تقویت سرمایه اجتماعی باشد و امید است مدیریت جدید آن را از مسیر فعلی خارج کند.
لازم به ذکر است که امروز سهشنبه بیستم خرداد ۱۴۰۴، طی حکمی از سوی «آمنه غلام ویسی» مدیرکل ورزش و جوانان استان، «فواد قادری» به سمت سرپرست جدید ورزش و جوانان شهرستان سقز منصوب و از تلاش های «مصطفی حق پرست» رییس سابق اداره ورزش و جوانان شهرستان سقز تجلیل و تقدیر به عمل آمد.