آیا چهارشنبه سوری از قدیم الایام در میان کوردها وجود داشته است؟

نامش چهارشنبه سوری است، غروب آخرین سه شنبه سال و طبق آنچه این روزها مشاهده می شود نوعی پیشوازی به سوی نوروز است. تا ساعاتی دیگر آنچه در کوی و برزن شاهد آن خواهیم بود شعله های آتشی است که مردمان به دور آن حلقه زده و احتمالا جوانان نیز برخی حرکات نمایشی را به اجرا بگذارند. تازگی ها و با ورود مواد منفجره نیز این آیین رنگ و رویی جدید به خود گرفته و شاید آن طعم قدیمی که در گذشته داشته است را به حاشیه رانده و بیشتر به صدای انفجار ترقه های کوچک و بزرگ  و حتی دست ساز و خطرناک تبدیل شده که حتی ممکن است قربانی نیز داشته باشد.

با نگاهی به فرهنگ های مختلف در می یابیم که ممکن است به مرور زمان و تحت مراودات مختلف، داشته های تاریخی یک قوم به میان سایرین رفته و مردمان به سبب فرهنگ پذیری، رسوم و آیین هایی نمادین وارد شده را ارج نهند از جمله عید کریسمس و یا همین چهارشنبه سوری که شاهد آن خواهیم بود.

بر سر اینکه این روز از قدیم الایام در میان کوردها وجود داشته یا خیر، اختلاف نظر وجود دارد؛ عمر فاروقی نویسنده سقزی در این باره می گوید: دیدگاههای متفاوتی در این ارتباط وجود دارد، اما از قدیم الایام کوڵە چوارشەمە یا چوارشەمە کوڵە در میان کوردها وجود داشته که به معنی کوتاه آمدن یا تمام شدن سال در آخرین چهارشنبه آن سال می باشد و بعدها این مورد رنگ و صبغه دینی و آنهم در ماه صفر به خود گرفت که می توان گفت در تضاد با هم بوده اند و اکنون مسلمین این روز را به نحوی یک روز نحس در آخرین چهارشنبه ماه صفر در تقویم قمری می دانند.

همچنین عبدالله لطیف پور دکترای ادبیات و زبان فارسی نیز می گوید: شاید این رسم و رسوم از آنِ کوردها نباشد اما آنچه مهم است این است که بسیاری از مردمان به آن علاقه دارند و آن را به جا می آورند. لطیف پور می افزاید: از دیدگاه صاحب نظرانی چون مهرداد بهار عدد چهار نشانه چهارفصل است و واژه سور نیز به دومعنی سرخی و جشن به کار رفته است، وجه دیگر این قضیه این است که چرا چهارشنبه این جشن را به پا می کنند؟ که تاریخ آن به بعد از حمله اعراب بر می گردد و گویا اعراب مسلمان چهارشنبه را مقدس می دانستند و انجام بعضی از کارها را در این روز مناسب نمی دانستند ولی ایرانیان به نوعی برای تقابل با اعراب در این روز به جشن پرداخته اند.

اما حال چهار شنبه سوری یا کوڵە چوارشەمە و یا هرچیز دیگری که باشد هم اکنون با یک امر واقع روبرو هستیم که انجام برخی اعمال از جمله روشن کردن آتش، جشن و پایکوبی و جدیدا نیز ترقه و فشفشه در کنار آن دست به دست هم داده اند که هم اکنون مردم و خصوصا جوانان و نوجوانان با هیجان خاصی در تدارک آن هستند.

نکته مهمی که نباید از آن غافل شد نحوه برگزاری این نوع جشن هاست که رعایت برخی امور از جمله درنظر گرفتن وضعیت کودکان، بیماران قلبی، زنان و افراد سالخورده که آسیب پذیری بالایی در این نوع اتفاقات دارند بایستی مورد توجه جدی والدین قرار گیرد تا شادی را با غم به پایان نبریم.