کابوس مسکن؛ بیش از یک سوم کردستانی‌ها اجاره‌نشین هستند
بحث مسکن در حالی هر روز پیچیده‌تر می‌شود که امروز دیگر نه تنها خانه‌دار شدن تبدیل به یک رؤیا شده بلکه برای کسانی که تاکنون صاحب خانه نشده‌اند اجاره نشینی در منزلی که بتوان راحت در آن زندگی کرد نیز کم‌کم به سوی رؤیایی شدن پیش می‌رود، مؤید آن سیل هجوم به حاشیه‌ی شهرها و خالی شدن خانه‌هایی است که مستأجر اگر تا دو سال قبل می‌توانست اجاره کند امروز دیگر به دلیل تورم و کاهش درآمد قادر به تأمین اجاره آن نیست.
بر اساس آخرین آمار نفوس و مسکن، حدود ۳۰ و ۷ دهم درصد از بیش از ۱۸ میلیون و ۱۰۰ هزار خانوار شهری مستاجر هستند. این را محمود محمودزاده معاون مسکن و ساختمان وزیر راه و شهرسازی ۲۶ خرداد و در یک برنامه زنده تلویزیونی گفته است. به گفته محمودزاده در استان‌هایی از جمله تهران، کهگیلویه و بویراحمد، لرستان، قم و کرمانشاه بیش از ۴۰ درصد مردم اجاره‌نشین هستند. در اردبیل و پس از آن یزد، مازندران و گلستان زیر ۳۰ درصد و بقیه استان‌ها [از جمله کردستان] بین ۳۰ تا ۴۰ درصد است، روزنامه آرمان ملی هم در گزارشی با استناد به آمار نفوس و مسکن سال ۹۵، میزان اجاره‌نشین‌ها در کردستان را ۳۲ درصد عنوان کرده است.
سياست‌های توليد مسکن نرخ اجاره‌نشینی را افزایش داده است
شواهد نشان می‌دهد که با وجود اجرای طرح‌های متفاوتی از جمله مسکن مهر، باز هم نرخ اجاره‌نشینی افزايش يافته است. به گفته عرفان مرادی معاون مسکن و ساختمان مدیرکل راه و شهرسازی کردستان، “در حال حاضر و با شرایط موجود آمار ۳۲ درصد نمی‌تواند درست باشد و قطعا از این میزان بیشتر است”. مرادی با اشاره به برنامه‌های دولت در زمینه مسکن به واکاوی گفت: از بیش از ۳۸ هزار واحد مسکن مهر در کردستان، هزار و ۶۰۰ واحد باقی مانده تا به صاحبان آن تحویل داده شود. همچنین طرح مسکن ملی در دست اقدام و در مرحله تأمین زمین است که در شهرهای زیر صد هزار نفر به بنیاد مسکن و در شهرهای بالای صد هزار نفر از جمله سنندج، سقز، بانه و مریوان به ستاد اجرایی فرمان امام واگذار شده که در مرحله اول شامل ۲ هزار و ۳۰۰ نفر شده که می‌تواند مؤثر واقع شود.
مرادی همچنین به بحث اجاره‌بها پرداخت و گفت: سرمایه‌های زیادی در سال‌های اخیر به سمت مسکن سرازیر شده و از سوی دیگر مصالح مورد استفاده نیز در مدت کوتاهی گاها افزایش صد در صدی پیدا کرده و روی هم رفته باعث افزایش اجاره‌بها شده است که در این زمینه در کنار نیاز به نظارت از سوی دستگاههای متولی، پیشنهاد شده تا اتحادیه‌های املاک بر اساس بررسی‌های کارشناسی اقدام به اجاره و رهن کنند، همچنین دولت نیز در روزهای اخیر سقفی برای افزایش اجاره‌بها تعیین کرد که در کردستان شمل ۱۵ درصد خواهد شد.
دورنمای تاريکی برای مستأجران ترسيم شده است
اما یک کارشناس مسکن در گفتگو با واکاوی با اشاره به تغییراتی که در تورم و نیز درآمد مردم حاصل شده است گفت: اگر تا چند وقت پیش مشکل مسکن مختص به اقشار پایین بود اکنون دامنه آن گسترده‌تر شده و شامل اقشار متوسط نیز می‌شود. این در حالی است که قشر متوسط رو به بالا به بهانه حفظ دارایی خود و ریسک پایین، سرمايه‌گذاری در زمین و مسکن را به‌عنوان گزينه اول اتخاذ خواهد کرد تا هم از ارزش پول‌شان حفظ و هم در کمترین زمان بیشترین سود نصیب‌شان شود، بنابراین طبیعی است بخش زیادی از نقدینگی دو سال اخیر در بازار مسکن و زمین سرمایه گذاری شده است و در نتیجه اقشار ضعیف هیچوقت قادر به رقابت با آنها نخواهند بود.
این کارشناس در پایان گفت: در سايه تورم و بی‌ثباتی اقتصادی، نرخ اجاره‌بها از توان عده‌ی زیادی خارج شده و دورنمای تاريکی برای مستاجران ترسيم شده است، مسکن‌هایی هم که در سال‌های اخیر درست شده چون همراه با تسهیل‌گری برای اقشار ضعیف نبوده نتوانسته بخشی از مستأجران را به جرگه مالکان هدايت کند.
