کشاورزی در سقز؛ رنج فراوان و گنج بیحاصل
کشاورزی را میتوان از جمله مشاغلی به حساب آورد که در کنار رنج زیاد عایدی چندانی دست کشاورز نمیدهد و به نوعی در پایان فصل کاری این کشاورز است که یَر به یَر میشود، یعنی نه تنها درآمدش پایین است بلکه ممکن است طلبکار هم بشود. میگویید چگونه؟ این گزارش که حال زار کشاورزان از زبان خودشان است را بخوانید تا متوجه موضوع شوید.
در سقز علیرغم منابع آبی فراوان اما سطح زمینهایی که به صورت آبی زیر کشت میروند بسیار پایین است، تا دو سال قبل تنها ۲۰ هزار هکتار از زمینهای قابل کشت در این شهرستان آبی بود، حال آنکه بیش از ۱۴۶ هزار هکتار آن دیم است و طبیعی است که درآمد زمینهای دیم کمتر از زمینهای آبی است.
یک کشاورز در صحبتی که با واکاوی داشت میگوید: “اگر یک زمین کشاورزی از بلایای طبیعی و انسانی (سیل، خشکسالی، آتشسوزی و …) جان سالم به در ببرد میتوان به بحث درآمد و هزینه پرداخت. درحالی که قیمت گندم هر ساله ۱۰ تا ۲۰ درصد افزایش پیدا میکند هزینهها ۵۰ و حتی ۱۰۰ درصد بالا میرود، مثلا دو ماه قبل قیمت دولتی کود بهاره ۱۸۰ تا ۱۹۰ هزار تومان بود ولی امروز این قیمت به ۳۹۵ هزار تومان رسیده است.
این کشاورز سقزی ادامه داد: قیمت بذر هم به همین صورت است. دولت قیمت تضمینی گندم را ۱۷ هزار و ۵۰۰ تومان اعلام کرده است ولی بذر را باید به قیمت ۲۴ هزار تومان بخریم، ولی آیا تضمینی هست که سال آینده قیمت گندم به ۲۴ تومان برسد؟
او در مورد سایر هزینههای جاری هم گفت: سال گذشته هنگام کاشت، راننده تراکتور به این بهانه که احتمالا قیمت گندم ۱۹ یا ۲۲ هزار تومان تعیین میشود مراحل کاشت را با قیمت بالایی انجام داد حال آنکه قیمت بسیار پایینتر از این میزان بود، طبیعی است که امسال به قیمت سال گذشته کار نکند و احتمالا به بهانه بذر ۲۴ هزار تومانی باز هم هزینهها را بالا میبرد و سایر ادوات هم به همین شکل.
او در آخر گفت: این سیستم و چرخه معیوب همچنان ادامه پیدا میکند و کشاورز اگر شانس داشته باشد و دولت بودجه داشته باشد و پول گندم را به موقع پرداخت کند باز هم خیر چندانی از آن همه زحمت نخواهد دید.
آمارهایی که از خرید تضمینی گندم در سطح استان و کاهش ارتقای رتبه سقز به پنجم در استان تأییدی است بر صحبتهای این کشاورز و اگر جدیتی برای بهرهمندی بیشتر سقز از منابع آبی و مدیریت مناسبتتر حوزه کشاورزی ازجمله نظارت بر قیمتها (چه سهمیههای کود دولتی و چه فعالیت ادوات کشاورزی) نباشد چه بسا شاهد تنزل سقز و به یک معنا نابودی کشاورزی این شهرستان در سالهای آینده نباشیم.