بازار بی‌سامان گوشت و مرغ در سقز
افزایش دوباره قیمت گوشت قرمز و مرغ در سقز به دغدغه‌ای دوباره برای مردم و سفره‌هایشان تبدیل شده است. با وجود انبوه نهادهای مسئول، از جهاد کشاورزی گرفته تا صمت، دامپزشکی، تعزیرات و اصناف و اتحادیه‌های زیرمجموعه، اما جملگی آنها در کنترل این موضوع ناکام مانده‌اند و نتیجه آن سرگردانی بیشتر مردم و کاهش اعتماد به سازوکارهای نظارتی است.
هفته گذشته جلسه ستاد تنظیم بازار سقز برگزار شد و مصوباتی همچون خرید مرغ بر اساس نرخ تعیین‌شده، جلوگیری از خروج مرغ زنده، تأمین نهاده‌ها و ممنوعیت خروج دام سبک مطرح شد. اما در عمل، این تصمیمات اثر چندانی در بازار نداشته و این روزها قیمت گوشت قرمز و مرغ مجدداً خبرساز شده و نکته تلخ ماجرا آنجاست که هیچ نهادی از فرمانداری گرفته تا جهاد کشاورزی، صمت، دامپزشکی، تعزیرات، اتاق اصناف و اتحادیه‌های زیرمجموعه و … جملگی در تعیین قیمت و کنترل آن مانده‌اند.
اختلاف نظر و سردرگمی مردم
هر نهادی در توجیه وضعیت، دیگری را مقصر می‌داند؛ جهاد کشاورزی می‌گوید این نهاد سیاست‌گذار است و صمت، اصناف و تعزیرات مسئول نظارت می‌داند. اصناف محدودیت‌های دامپزشکی را دلیل می‌داند؛ دامپزشکی می‌گوید تنها بر سلامت محصول نظارت دارد؛ و مرغداران مدعی‌اند قیمت‌های مصوب صرفه اقتصادی ندارد.
نتیجه این چرخه پاس‌کاری، مرغی است با قیمت مصوب ۱۳۰ هزار تومان که در بازار به ندرت یافت می‌شود. گوشت قرمز نیز با قیمت‌های ۶۸۰ هزار تومان برای هر کیلو با استخوان و ۷۸۰ هزار تومان برای گوشت نرمه عرضه می‌شود؛ قیمتی که قصاب‌ها هشدار می‌دهند باز هم افزایش خواهد یافت.
مقایسه سقز و بوکان
معمولا تفاوت قیمت‌ها در دو شهر سقز و بوکان نیز محل پرسش است. در سقز در کنار قیمت بالا، کیفیت نیز بهتر است چون دامپزشکی تنها اجازه ذبح گوساله نر را داده است ولی در بوکان به دلیل مجاز بودن ذبح گاو ماده، هم قیمت و هم کیفیت نیز پایین است. حال این پرسش مطرح است که چرا در سقز امکان ذبح گاو ماده تحت نظارت دامپزشکی فراهم نمی‌شود تا مردم بتوانند بر اساس توان مالی خود حق انتخاب داشته باشند؟
چالش مرغ در قطب تولید
سقز یکی از قطب‌های تولید مرغ گوشتی است. این شهرستان ۱۱۸ واحد مرغداری گوشتی دارد و دو واحد تولید مرغ مادر، همچنین دارای واحد کشتارگاهی است، اما همچنان کنترل قیمت در این شهرستان از دست متولیان خارج است. قیمت مصوب در حال حاضر ۱۳۰ هزار تومان است ولی مردم برای خرید مرغ ناچارند چندین مغازه را بگردند تا شاید به نرخ مصوب نزدیک شوند.
واکنش رئیس جهاد کشاورزی
رئیس جهاد کشاورزی شهرستان سقز در واکنش به وضعیت بازار گوشت و مرغ به واکاوی گفت: جهاد کشاورزی نقش سیاست‌گذار دارد و نظارت بر بازار بیشتر بر عهده صمت، تعزیرات و اتاق اصناف است. فریدون حامدی افزود که هر مرغدار مجاز است تنها ۱۰ درصد از تولید خود را به صورت زنده عرضه کند و از طرفی چون قیمت مرغ در استان‌های همجوار زیاد است جذابیت زیادی برای مرغدار دارد که مرغ خود را به خارج از استان بفرستد و از همین رو به شدت از سوی مرغدار تحت فشار هستیم که قیمت را افزایش دهیم. با این حال و علیرغم مشکلاتی که در موضوع تأمین نهاده‌های دامی وجود دارد تلاش بر این است که تمامی نهادها به صورت هماهنگ این موضوع را کنترل کنند. وی همچنین اشاره کرد که اگرچه ضرورت نظارت دقیق‌تر احساس می‌شود اما بخشی از تفاوت قیمت‌ها ناشی از خدمات جانبی مانند قطعه‌بندی است.
حامدی در مورد وضعیت دام نیز گفت که پدیده قاچاق غیرقابل انکار است و در ۱۰ روز گذشته ۴۸ رأس دام در حال خروج از مرزها متوقف شده‌اند. او افزود که حتی در صورت خروج دام از مسیرهای مختلف، تلاش نهادهای نظارتی و انتظامی برای جلوگیری از این روند ادامه دارد. رئیس جهاد کشاورزی با اشاره به امکان تأمین گوشت سالم و ذبح گاو ماده، ایجاد «روستا بازار» را راهکاری برای حذف واسطه‌ها و تعادل قیمت‌ها دانست و افزود: هرچند مشکلات مالکیتی و ساخت‌وساز در زمین مورد نظر این پروژه را به تأخیر انداخته است اما امیدواریم با هماهنگی استان، به نتیجه‌ای نهایی در این زمینه دست یابیم.
با وجود تصمیمات و وعده‌های متعدد، بازار گوشت و مرغ در سقز همچنان آشفته است. ادامه این روند نه تنها سفره مردم را کوچک‌تر می‌کند بلکه خطر سرایت بی‌ثباتی به سایر اقلام مصرفی را نیز به همراه دارد. اکنون انتظار اصلی مردم از نهادهای مسئول، ارائه راهکارهای عملی، هماهنگ و فوری برای مدیریت این موضوع است.
