داستان حمل چوب در سقز؛ قاچاق یا قانونی؟
سقز- واکاوی- مسئولان منابع طبیعی سقز اذعان میکنند که در سالهای اخیر فشار بر جنگلها و باغات منطقه به دلیل طرح «تنفس جنگلهای شمال» زیاد شده است.
از طرفی، حساسیتهای محیطزیستی در میان بخش زیادی از مردم گسترش یافته و به کوچکترین موضوع در این حوزه از جمله حضور و تردد کامیونهایی با بار درختان قطع شده واکنش نشان میدهند.
مسئولان در پاسخ به این دغذغهها روی چند نکته تأکید دارند؛ اول اینکه تمام این کامیونها، حامل درختان قطع شده از سقز نیستند، دوم؛ صاحبان برخی باغها برخی از درختان را در جهت بازسازی باغ و بهرهوری بیشتر با نظارت جهاد کشاورزی و منابع طبیعی قطع میکنند و در نهایت اینکه بخش اعظم بار قاچاق (۲۵ محموله از ابتدای سال تاکنون) توسط نیروهای این اداره کشف و ضبط شده میشود.
البته که اینها نمیتواند نگرانیهای شهروندان را بطور کامل کامل رفع نماید و آنها خواستار ایفای نقش و نظارت جدیتر نهادهای مرتبط با محیط زیست منطقه هستند.
از همینرو با مسئولان اداره منابع طبیعی همراه شدیم تا پاسخ برخی سؤالات در این زمینه را بشنویم؛
به گفتهی رئیس اداره منابع طبیعی سقز با اشاره به اهمیت منابع طبیعی و محیط زیست که اکنون به یک مبحث بینالمللی تبدیل شده است گفت: تنوع اقلیمی موجود در ایران بر کسی پوشیده نیست و همین موضوع حساسیتها را به مباحث محیط زیستی و حفظ این تنوع اقلیمی بیشتر کرده است و در این بین حفظ جنگلها نیز از اهمیت ویژهای برخوردار است.
عثمان صالحزاده با برشمردن نواحی رویشی (جنگلها) در ایران گفت: یکی از این نواحی رویشی جنگلهای زاگرس است که از شهرستان پیرانشهر آغاز و تا فیروزآباد شیراز ادامه دارد که مجموعا ۶ میلیون هکتار است و همین جنگلها منابع پایهای آب و خاک ایران نیز محسوب میشوند.
از آنجا که مطابق قانون پنجم توسعه بهرهبرداری از جنگلهای شمال به مدت ۵ سال (تحت عنوان طرح تنفس جنگلهای شمال) آغاز شد فشار بر جنگلهای خارج از شمال و از جمله در مناطق غربی ایران زیاد شد.
رئیس منابع طبیعی گفت: با اینکه سقز جنگلهای آنچنانی ندارد اما اقدامات پیشگیرانه از این کار جزو اهداف منابع طبیعی است و جدا از این، قطع درختان باغی نیز روال خاص خود را میطلبد که باید متقاضی دلایل خود _از جمله بازسازی باغ و یا اصلاح درختان_ طی درخواستی، به جهاد کشاورزی ارائه و منابع طبیعی نیز مطابق روال قانون بر قطع درختان و در نهایت حمل آنها نظارت دارد.
صالحزاده در مورد منابع طبیعی شهرستان سقز گفت: این شهرستان دارای ۳۱۰ روستا و قطب دامداری و کشاورزی است و مدیریت این عرصه وسیع جز با همکاری مردم و سایر نهادهایی که نگران منابع طبیعی سقز هستند میسر نیست.
همچنین حافظقرآن کارشناس منابع طبیعی نیز روال دریافت مجوز قطع درختان باغی را اینگونه عنوان کرد: فرد متقاضی باید درخواست خود را به جهاد کشاورزی ارائه دهد، پس از این کار و با تأیید کارشناسان و مشاورههایی که به فرد باغدار ارائه میشود ممکن است قطع برخی درختان به منظور بازسازی باغ در دستور کار قرار داده شود. پس از این مرحله فرد با مدارکی که نشان دهد وی مالک باغ است و درخواست قطع مانعی نداشته باشد به منابع طبیعی مراجعه میکند و ما نیز پس از بررسیهای لازم و بازدید از محل و تأیید اینکه ادامه عمر این درختان دیگر ممکن نیست، اجازه قطع درختان را صادر میکنیم که تمام این مراحل در سامانهای که برای آن طراحی شده بارگذرای و مجوز حمل به راننده ارائه میشود.
این کارشناس در مورد کامیونهایی که از سقز عبور میکنند گفت: سقز در یک مسیر مهم قرار دارد که شهرهای بانه و سردشت را به فلات مرکزی و شمالغرب را به جنوبغرب متصل میکند. پس هر ماشین حمل چوبی که از سقز میگذرد لزوما درختان سقز را حمل نمیکند و از طرفی سقز دارای جنگلهای خاصی نیست و آنچه حمل میشود از مسیرهایی است که عنوان شد.
حافظ قرآن در مورد درختان خودرو و حتی درختان مثمری که در سقز قطع میشوند نیز گفت: تکلیف درختان مثمر را که با شرایط مختص به آنها (مبنی بر از کار افتادگی و…) عنوان کردیم، غیر از این موارد هر آنچه قطع شود اعم از مثمر و خودرو (گردو، بادام، بید، بلوط، زالزالک، سنوبرو…) ممنوع است و چنانچه کامیونی با این مشخصات و بدون بارنامه و مجوز حمل توقیف شود مشمول جریمه و جزای نقدی هم برای راننده و هم برای صاحب باغی که درختان در باغ وی قطع شده میشود.
سقز در ۱۸۰ کیلومتری سنندج واقع شده و مطابق آخرین سرشماری، این شهرستان با ۲۲۶ هزار نفر دومین شهرستان پرجمعیت استان کردستان است.
سقز- واکاوی- زاهد شریفپور
