نگاهی به بازار سقز و راهی برای توسعهی آن
یادداشت: پیمان کریمی| دانشآموختهی معماری و انرژی
اگر به معماری، موقعیت و جایگاه شهرهایی همچون تبریز، اصفهان، شیراز، تهران، زنجان و سایر کلان شهرهای ایران بنگریم خواهیم دید که زیر ساخت سیاسی، اجتماعی و تجاری آنها را بازار آن شهر تشکیل میدهد.
در اقلیم متنوع و چهار فصل ایران، از قدیم الایام انواع مختلف بازارها تبیین شده و با توجه به الگوهای آبوهوایی گسترش یافتهاند، تا جاییکه بزرگترین بازار سرپوشیده جهان در تبریز واقع شده است.
با توجه به اقلیم و آبوهوای تقریبا مشابه تبریز و سقز و مقایسه اجمالی وضعیت کلی بازارهای این دو شهر درمییابیم که راسته ی بازار سقز علاوه بر نکات منفی جزئیات مثبت و درخور توجهی نیز دارد؛
راسته اصلی بازار فاقد اسلوب و نقوش منسجم آجری و طاق و قوسهای معماری بوده و جای خالی آن با توجه به قدمت چند هزار ساله این دیار احساس میشود. اما نکته قابل توجه در این مقایسه عرض زیاد راسته بازار در قسمت ورودی است که شرایط مطلوب و درخور توجهی را جهت سیرکولاسیون شهری (مسیر حرکت عابران) فراهم میکند.
با مقایسه ابعاد و اندازه ها متوجه میشویم که راسته اصلی بازار سقز عرضی بیشتر از بسیاری از گذرهای بازاری همچون تبریز را دارد اما در مقابل پیادهروهای کوچک و کمعرض مرکز شهر مملو از دست فروشان و سبدگردانانیست که صرفا مانع تردد شهروندان میشوند و کنترل و نظارت بر آنها از جانب شهرداری و مجامع امور صنفی کار دشواری است.
بنابر این توصیه میشود شهرداری و ادارات مربوطه؛ اولا با بازنگری در ورودی بازار، مسیر تردد خودروهای شهری را بازبینی نموده و صرفا مسیرهایی محدود را جهت تردد خودروهای امدادی لحاظ نمایند. ثانیا با طراحی و نصب گاریهای ثابت، زیبا و درخور شأنِ بازار و نصب آنها در قسمت عریض بازار موجبات تردد و رونق بیشتر را فراهم کنند. با نصب این گاریها و اِلمانهای شهری علاوه بر سازماندهی قسمتی از دستفروشان معابر مرکز شهر، شهرداری میتواند با اجاره ماهیانه و دریافت مبالغی ولو اندک موجبات توسعه و بازسازی بازار را فراهم نماید.
لازم بذکر است که با ساماندهی دستفروشان این محدوده شرایط لازم جهت نظارت اصناف فراهم بوده و موجبات رفاه شهروندان و دستفروشان عزیز مهیا میشود.
زنده باشی مهندس کریمی
خیلی عالی