من باڵووقایەم
در روزهای گذشته آغاز عملیات اکتشاف یک معدن در جوار کوه بالوقایه واکنش‌های متعدد از سوی کنشگران مدنی، رسانه‌ها، هیأت‌های ورزشی و… در پی داشت، تا جاییکه مسئولان بنا به دستور قضایی، عملیات اکتشاف را تا تعیین تکلیف نهایی متوقف کردند. این موضوع موجب توجه بیشتر به بالوقایه و تهیه و تولید عکس و ویدیوهای متفاوت از جمله ویدیوی کوتاه “من باڵووقایەم” از این مکان پُر رمز و راز شد.
بالوقایه؛ مکان تاریخی یا جاذبه طبیعی؟
بالوقایه کوهی است که در بالادست روستای احمدآباد سرا و در ۱۵ کیلومتری سقز واقع شده است و هنوز برای بسیاری از اهالی منطقه و حتی محققین ناشناخته مانده است. کوهی که مشتمل بر غارهای متعدد است و در جای‌جای آن حفره‌های عظیم و غارمانند توجه هر بیننده‌ای را به خود جلب می‌کند و بسیاری از آنها آشیانه انواع پرنده‌ها ازجمله عقاب و کرکس و … هستند.
اما اینکه بالوقایه یک مکان تاریخی است یا یک جاذبه طبیعی، محل اختلاف است. مرحوم عمر فاروقی ازجمله کسانی بود که تاریخی بودن این کوه را دور از ذهن نمی‌دانست و حتی آن قسمت از دیواره کوه که کنده شده است را از نشانه‌های آماده کردن آن برای نوشتن کتیبه عنوان می‌کرد که اتفاقاتی نامشخصی این کار را نا تمام گذاشته است.
در مقابل میراث فرهنگی بر این باور است که بالوقایه صرفا یک میراث طبیعی است. رئیس اداره میراث فرهنگی سقز می‌گوید: در پیمایش‌های باستان‌شناسی که صورت گرفته است هیچ اثری از زندگی، دفن مردگان و… در بالوقایه پیدا نشده و هیچ نوع ثبتی ازجمله ثبت ملی نیز در مورد آن صورت نگرفته است و بنابر این، بالوقایه صرفا یک میراث طبیعی است، اما این دلیلی بر بی‌توجهی به آن و اجازه فعالیت اکتشاف معدن در اطراف آن نمی‌تواند باشد.
اهالی احمدآباد نگران بالوقایه هستند
اهالی منطقه ازجمله اهالی روستای احمدآباد سرا و سایر روستاهای اطراف بیش از همه نگران تخریب بالوقایه هستند. آنها در گفتگو با واکاوی اعلام کردند که در طی این سال‌ها هیچ توجهی به این محوطه نشده و اگر مسئولان همت می‌کردند می‌توانستند با چند کار ساده موجب رونق گردشگری و شناخته شدن بیشتر بالوقایه شوند. اما نه تنها این کارها صورت نگرفته است، بلکه مجوز معدن نیز صادر شده است و این به هیچ وجه مورد قبول مردم قرار نمی‌گیرد و اجازه هیچگونه فعالیتی در این اطراف را نمی‌دهیم.
معدن از کجا آمد؟
نخستین بار اهالی روستای احمدآباد به این امر معترض شدند و اعلام کردند که چنین معدنی در جوار بالوقایه فعالیت خود را آغاز کرده است. اما مجوز معدن را چه کسانی صادر کرده‌اند؟ آیا استعلامات آن اخذ شده است؟ رئیس اداره صنعت، معدن و تجارت سقز به واکاوی گفت: هیچ تفویض اختیاری در مورد معادن به شهرستان داده نشده و تمامی مجوزها ازجمله مجوز معدن جوار بالوقایه ازسوی استان صادر می‌شود و طبیعتا استعلام‌های مربوطه نیز از مجاری استان پیگیری می‌شود و در این مورد ظاهرا از میراث فرهنگی استعلامی اخذ نشده است. در مقابل، میراث فرهنگی هم می‌گوید از سال ۹۶ این اداره از بیشتر استعلام‌ها حذف شده است.
هیأت‌های ورزشی همپای گروه‌های مدنی پای حفاظت از بالوقایه ایستاده‌اند
اگر به بالوقایه رفته باشید متوجه می‌شوید که مسیرهای مشخصی با سنگ‌های متعددی که روی هم چیده شده‌اند نشانه‌گذاری شده‌اند. اینها را هیأت‌های مختلف ورزشی ازجمله دوچرخه‌سواری، کوهنوردی و … برای برخی تمرینات چیده‌اند و بنابراین در ماجرای آغاز به کار معدن در کنار فعالان فرهنگی و مدنی نسبت به هر نوع فعالیت معدنی در اطراف بالوقایه معترض هستند.
دستور توقف صادر شد
در پی بازتاب گسترده نگرانی اهالی روستای احمدآباد و اطراف آن، فعالان مدنی، هیأت‌های ورزشی و … درنهایت مسئولان شهرستان سقز با دستور قضای تصمیم بر توقف عملیات اکتشاف گرفتند.
