خطاب به رئیس محترم اداره آموزش و پرورش شهرستان سقز؛
نقد عملکرد و رویکرد محدودکننده در یک مدرسه غیردولتی
برای ثبت‌نام نوه‌ام در همان مدرسه ابتدایی غیردولتی که دو سال پیش نیز در آن تحصیل کرده بود، مراجعه نمودم. متأسفانه همچنان مانند بسیاری از مدارس غیردولتی، این واحد آموزشی فاقد حداقل استانداردهای فضا و امکانات است؛ شرایطی که ادامه فعالیت آن را با اصول آموزشی مصوب، آیین‌نامه‌های داخلی و حتی سیاست‌های کلی یونسکو در تضاد قرار می‌دهد. با این حال، این وضعیت از سوی اداره آموزش و پرورش نادیده گرفته شده است.
پس از پرداخت نیمی از شهریه سالانه (۱۲ میلیون تومان از ۲۴ میلیون)، مدیر مدرسه به‌صراحت اعلام کرد که اگر دانش‌آموزان «نوشت‌افزار لوکس» به همراه بیاورند، آن وسایل ضبط خواهد شد. استدلال ایشان این بود که «برخی والدین توان خرید مشابه را ندارند» و برای نمونه گفتند: «یک بسته مدادرنگی ۱۲ رنگ کافی است؛ بیشتر از آن ممنوع است.»
جناب رئیس، این سخن، نه‌تنها یادآور محدودیت‌های تحمیلی در برخی نظام‌های تمامیت‌خواه است، بلکه از نظر علمی نیز با یافته‌های روان‌شناسی تربیتی در تضاد است. ابزار آموزشی با کیفیت و زیبا، بخشی از انگیزه یادگیری را شکل می‌دهد. کودک امروز حق انتخاب دارد و احترام به سلیقه او، جزئی از احترام به شخصیتش است.
محروم‌کردن دانش‌آموز برای استفاده از ابزار آموزشی مرغوب، همان‌قدر غیرمنطقی است که یک جراح با تیغ کند عمل کند یا یک دندان‌پزشک از وسایل بی‌کیفیت استفاده نماید. آیا باید فرزندان ما با لوازمی درس بخوانند که حتی شایسته دورریختن هستند؟ این سیاست، سطح توقع و خلاقیت کودک را عمداً کاهش می‌دهد و حق طبیعی او برای جست‌وجوی بهتر را سلب میکند.
اگر دغدغه عدالت وجود دارد، نخستین گام، اصلاح و بهسازی ساختمان فرسوده مدرسه است؛ نه وضع محدودیت بر وسایل شخصی دانش‌آموز که با هزینه خانواده تهیه شده است. هیچ ماده قانونی به مدیر مدرسه اجازه «تفتیش کیف» و «مصادره وسایل» را نمی‌دهد. فضای آموزشی باید امن، آرام و مشوق خلاقیت باشد، نه محل ترس، اتهام‌زنی و مجازات سلیقه‌ای.
یکسان‌سازی اجباری سلیقه، مانند کوتاه‌کردن همه گل‌ها با یک ماشین چمن‌زنی است؛ تفاوت و زیبایی را نابود میکند. در دنیایی که تنوع لوازم‌التحریر در بازار بی‌سابقه است، اعمال سلیقه خشک و محدودکننده، چیزی جز سرکوب انگیزه یادگیری نیست.
از شما می‌خواهم به مدیران یادآوری کنید که مطالعه سالانه حتی یک رمان، می‌تواند نگاه آنان به دنیای متنوع کودکان را تغییر دهد.
و برای آن مدیر محترم، یک مثال ساده: ترکیب «آبی پروسیان» با «قرمز کادمیوم» بنفش نمی‌دهد؛ برای بنفش باید «آبی اولترامارین» یا «کبالت» را با «قرمز کارمن» یا «کریمسون» آمیخت. و برای سبز امرالد، «آبی سیرالیون» لازم است. بنابراین بسته ۱۲ رنگی، در هنر، هرگز کافی نیست.
با سلام.
اتفاقا دیدگاه و حرفهای مدیر مدرسه خیلی بجا و درست هست، بحث فضای آموزشی یه بحث جدا از به رخ کشیدن دارایی و وسایل تاپ هست، خب چرا فرزندشون رو نمی برن یه مدرسه تاپ تر؟!
این آقا نگاهی یکسوو و از بالا به پایین دارد و احساس میکند دارندگی برازندگی هست، اتفاقا توی مدرسه همه باید در یک سطح باشند این گیرندگی و استعدادشونه که تفاوت رو رقم میزنه نه لباس و وسایل تاپ و زیاد.
التماس تفکر