روز صنایع دستی و هنری که فراموش شده
در روزهای گذشته از ۲ تخته فرش نفیس که بر اساس نقوش آثار بازمانده از قلعه تاریخی زیویه سقز بافته شده بودند رونمایی شد و امروز که روز صنایع دستی است بد نیست یادی شود از این دو موضوع که بی ارتباط با سقز نیستند؛ فرشبافی بعنوان یکی از معتبرترین صنایع دستی در سقز و نیز نقش برجستههای زیویه.
شاید نقش برجستههای زیویه و آثار بازمانده از این بنای تاریخی را بتوان مصداق بارز “در خانه خود غریب بودن” دانست. آثاری که به سبب اتفاقات تاریخی از خانه خود دور شده و کمتر کاری برای بازگشت آن ولو به صورت مهمان و در نمایشگاه چند روزه انجام نشده است و این باعث ناشناخته ماندن و غریب بودن این آثار نزد سقزیها شده است.
تنها کاری که برای آثار زیویه در سقز انجام شده است نقش برجستههایی بود که چند سال قبل توسط رسول گندمی هنرمند سقزی ساخته شد اما به دلیل کج سلیقگی در مکانی نامناسب نصب شد و سال گذشته پس از اما و اگرهای بسیار به تپه مشرف به رودخانه سقز منتقل و اکنون نیز نیمه تمام رها شده است، درحالیکه این آثار میتوانستند منشأ آثار دیگری در قالب المانهای متنوعی باشند که هم شهر را آراسته کنند و هم مردم را با پیشینه خود آشنا کنند و آشتی دهند.
رونمایی از دو تخته فرش که برگرفته از آثار زیویه هستند شاید بار دیگر این بنای تاریخی و آثار آن و اهمیت آن بعنوان هویت فرهنگی و تاریخی مردم منطقه را به مسئولان یادآوری کند، آنهم با دستان هنرمندانی که کورسوی چراغ فرشبافی را از خاموشی نجات دادهاند تا شاید بتوانند به واسطه هنر، تاریخ را هم زنده کنند.
البته فرشبافی بعنوان یک هنر و حتی یک صنعت از قدیمالایام جایگاه و پایگاه ویژهای در میان خانوادههای سقزی داشت و یکی از پایههای اساسی اقتصاد خانواده و حتی اقتصاد شهری بود. اما کم کم به واسطه تغییرات اجتماعی در ساختار خانواده و جامعه، کج سلیقگی و جایگزینی این هنر اصیل با کاری به نام فرش کامپیوتری، عدم حمایت از آن و همچنین عدم صادرات آن به دلیل تحریمها این صنعت رو به افول گذاشته و دیگر از آن نوای دف زنان و قلاب به دستان فرش اصیل چندان نام و نشانی باقی نمانده است.
حالا نیز اگرچه تعداد افرادی که در فرشبافی فعال هستند زیاد است و همین افراد نیز در تار و پود مشکلات قلاب میزنند، اما آنچه که پیشتر بعنوان فرش دستباف معمول بود دیگر از رونق افتاده و در سطح شهر سقز جز چند کارگاه کوچک کسی سراغی از این هنر نمیگیرد، اما اگر همتی باشد و از این کار حمایت شود به طور حتم ظرفیتهای قابل توجهی در آن نهفته است که میتواند منشأ تولید ثروت و هنر باشد.