آیا در سال جدید، انتقال دامداریها از تازهآباد محقق میشود؟

در دههی هفتاد، در ضلع شرقی شهر سقز و منتهیالیه محلهی بهارستان، منطقهای در حال شکلگیری بود که تا قبل از آن عمدتا زمین کشاورزی اهالی روستای دوزخدره بود. بعدها به دلیل محدودیتهایی که شبکه بهداشت برای واحدهای دامداری در گوشه و کنار شهر وضع کرده بود توجهات به این منطقه جلب و به مرور چند واحد دامداری در آن تأسیس شد.
دیری نگذشت که این منطقه به تازهآباد مشهور شد و به مقصد مناسب برای مهاجرین روستایی تبدیل شد. در غیاب نظارت مسئولان ساخت و ساز نیز رونق گرفت، اما مدیران شهری زمانی که خواستند از گسترش تازهآباد جلوگیری کنند دیگر کار از کار گذشته بود و هرگونه رویارویی با واکنش افکار عمومی روبرو میشد، در نتیجه شهرداری موافقت مشروط خود را در ازای اخذ جواز ساخت و ساز اعلام کرد و تازهآباد پس از دو دهه به عنوان یک ناحیه منفصل شهری شناخته شد.
گسترش بیش از پیش تازهآباد، ساکنین را بر آن داشت تا دست به مطالبهگری زده و خواهان برخورداری از امکانات شهری شوند و همین کار، میدان را برای وعدههای داغ انتخاباتی فراهم کرد که معمولا هم در حد حرف باقی میماند. با این وجود و با پیگیریهای مکرر سرانجام تازهآباد رسما یکی از محلههای سقز شد و برخی امکانات از جمله آب، برق، گاز، دفع بهداشتی فاضلاب و … در آنجا اجرایی شد.
با احداث چند خیابان و آسفالت آنها، پیادهروسازی و ساخت و سازهای بعضا شیک و امروزی، میتوان گفت رنگ و روی محله به خود گرفته است، اما هنوز تناقضهای زیادی مانع از اطلاق این عنوان به تازهآباد است، چراکه رویههای غیر معمول شهری در این محله کماکان ادامه دارد، از جمله واحدهای ریز و درشت دامداری کماکان پابرجا هستند که داد ساکنین را در آورده و تلاشها برای جابجایی آنها کماکان بی نتیجه مانده است.
نقش شبکه بهداشت در این زمینه حایز اهمیت است، هرچه باشد اشتراک محل زندگی دام و انسان به دلیل احتمال انتقال بیماری بسیار حساسیت برانگیز است و به نظر میرسد اولین ارگانی که باید به این موضوع واکنش نشان دهد شبکه بهداشت است. در این باره رئیس شبکه بهداشت سقز به واکاوی گفت: با توجه به شکایات متعدد، کلیهی چوبداران به مراجع قضایی معرفی شدهاند و در آخرین اقدام، دادگاه به ادارات دستور داده بود که برای این کار محل مناسب تعیین شود که قرار بر تشکیل تعاونی و سپس بقیه کارها (از قبیل تعیین جایگاه جدید) شد، در هر حال مرکز بهداشت برای جایگاه در نظر گرفته شده با ادارات مکاتبه کرده و شرایطی که لازم است رعايت شود را به ادارات اعلام کرده است.
در ادامه این موضوع سراغ فرمانداری به عنوان هماهنگ کننده این اقدام رفتیم که معاون عمرانی فرماندار سقز گفت: مقدمات جانمایی دامداریها در نقطهای در بالادست تازهآباد فراهم و موافقت اولیه دستگاههای مربوطه نیز اخذ شده است، منتهی باید دامداران در میان خود یک تعاونی تشکیل داده و به صورت هیأت امنایی کارها را جلو ببرند.
محمدیان با اشاره به متفرق بودن دامداران افزود: پیشرفت کار منوط به همکاری دامداران است و ما این اطمینان را به آنها میدهیم که مسیر تغییر کاربری زمین مورد نظر هموار و امورات به آسانی پیش برود که در این زمینه نیز نهاد و مقام قضایی همکاریهای مطلوبی داشته است.
در مقابل دامداران نیز نسبت به این جابجایی خوشبین هستند. نماینده آنها در گفتگو با واکاوی از توافقات اولیه برای جابجایی گفت و افزود: ۹ هکتار زمین منابع طبیعی برای جانمایی جدید درنظر گرفته شده است و به محض تشکیل تعاونی کار احداث نیز شروع خواهد شد. خالد فتحی افزود: در حال حاضر ۲۱۰ نفر برای حضور در تعاونی ثبتنام کردهاند که مجموعا ۸۰ واحد دامداری را شامل میشود. جهاد کشاورزی با تشکیل تعاونی موافقت کرده و امورات اولیه آن در اداره تعاون روستایی رو به جلو است، همچنین ادارهکل دامپزشکی استان نیز یک دامپزشک را مأمور ارزیابی زمین کرده است.
این دامدار افزود: چون زمین مربوطه مابین چند روستاست لازم است حصارکشی شود و دولت نیز زیرساختهای لازم از جمله برق، گاز، آب و … را ارائه دهد پس از آن ما خود از طریق تعاونی واحدهای مربوطه را بنا خواهیم کرد که تا اینجای کار همراهیها مناسب بوده و امیدواریم این همکاری و همراهی تا پایان جابجایی ادامه داشته باشد.
اما نهادی که بیشترین خدمات شهری را ارائه میدهد ممکن است شهرداری باشد، این نهاد در ارتباط با جابجایی دامداران میگوید: با توجه به لزوم استقرار مجدد این قبیل مشاغل در خارج از محدوده شهری ، مرحله اول فرآیند انتقال یعنی بسترسازی و تمهید اراضی جایگزین، خارج از توان اجرایی و شرح وظایف قانونی این شهرداری بوده و در حیطه وظایف و اختیارات ادارات واجد اراضی ملی در محدوده شهر است، لکن شهرداری به محض ابلاغ و تأیید نهایی اراضی مذکور آماده هرگونه همکاری جهت انجام فرآیند انتقال است.
اما وظایف شهرداری به همین میزان ختم نمیشود، در سالهای اخیر اقداماتی از جمله احداث چند خیابان، جدول کاری و پیادهروسازی انجام شده که هرچند در جای خودذ قابل دفاع است اما کافی نیست. هنوز کوچهتراشی، نامگذاری خیابانهای اصلی و فرعی و کوچهها، نظافت و رفت و روب این محله در حد اولیه است و لازم است شهرداری توجه بیشتری به این مقولهها نیز داشته باشد.
همچنین برخی خدمات دیگر همچون خدمات اداره پُست در این محله ارایه نمیشود و فرد ساکن تازهآباد باید برای دریافت بسته پُستی آدرس بهارستان و یا روستای کهریزه را ارائه دهد و بسیاری خدمات دیگر که باید به این محله ارائه شود.
در آخر باید گفت لازمه خدماترسانی به شهروندان رعایت توازن در محلههای مختلف است و شاید تازهآباد در ایتدا از روی ناچاری عدهی زیادی شکل گرفت اما این نباید مانع خدمات مناسب به این محله شود و چه بسا باید تبعیض مثبت برای آنها قائل شد!