روز اصناف و آسمان غبارآلود بازار سقز
امروز (اول تیر) روز اصناف و بازاریان بود، طبقه‌ای که به واسطه نقشی که مابین تولیدکننده و مصرف کننده دارند به مثابه قلب تپنده یک شهر عمل می‌کنند. اما این قلب تپنده و به یک معنا بازار سقز چند سالی است که کُند می‌زند و احتمالا نیازمند جراحی باشد.
در حال حاضر سر صحبت را با هر بازاری‌ای در سقز باز کنید دلش خون است و اینکه روز را باید با استرس پرداخت مالیات، اجاره‌بها، حق کسب و پیشه و … آغاز کند و غروب که می‌رسد دخلشان خالی و به اذعان بسیاری از آنها میزان درآمدشان به عدد و رقم ۴ إلی ۵ سال قبل رسیده است.
در کنار بستن معابر مرزی در چند سال گذشته و وجود کرونا در دو سال گذشته، امسال آنچه بیش از همه اصناف را نگران کرده مالیاتی است که بر اساس تراکنش کارتخوان‌ها به پای آنها نوشته شده است، تاجایی که بسیاری از آنها از ترس مبالغ زیاد تا این لحظه اظهارنامه‌های خود را پُر نکرده‌اند.
گزارش واکاوی در سه سال قبل حکایت از این داشت که از ابتدای سال ۹۷ تا پایان بهار ۹۸ حدود ۴۹۵ واحد صنفی تعطیل شدند یعنی به ازای هر روز یک واحد صنفی! یا از سال ۹۵ تا ابتدای ۹۸ تعداد کارگاه‌های تولید پوشاک از ۷۰ به ۲۰ کارگاه کاهش یافته بود! اگرچه امسال سامانه اصناف اطلاعاتی در مورد پروانه‌های باطل ارائه نداده اما به جفته منابع مطلع ، شواهد حکایت از افزایش پروانه‌های باطل دارد.
در حال حاضر، تعداد کل واحدهای صنفی ۱۵ هزار و ۶۴۰ واحد است و تعداد واحدهای صنفی فاقد پروانه کسب حدوداً ۳ هزار واحد، نمونه این واحدها (فاقد پروانه کسب) در سال‌های اخیر افزایش داشته که رئیس اداره صنعت معدن و تجارت شهرستان سقز دلیل این موضوع را ابهامات چندسال اخیر مبنی بر روند رو به رشد مالیات‌ها و همچنین کم کاری برخی از اتحادیه‌ها در اجرای ماده ۲۷ قانون نظام صنفی در خصوص برخورد با واحدهای بدون پروانه کسب ناشی از پرونده های قضایی چند سال اخیر که آنان را دلسرد کرده است عنوان کرد.
نوسانات قیمت نیز خود به این وضعیت دامن زده است و برخی مغازه‌ها به خاطر گرانی، ضمن امتناع از از فروش کالاهای موجود در انبار خود، معتقدند که با فروش این اقلام باید رقم بالایی روی آن گذاشت تا بتواند دوباره همان کالا را برای عرضه تامین کرد. مضاف بر اینها، شاید عدم نوآوری در بازار سقز نیز در این امر دخیل باشد.
سالهاست بازار سقز به همان حالت باقی است و هیچگاه برای جذب مشتری و گردشگر در آن تلاش صورت نگرفته است. در حال حاضر بازار سقز علیرغم متنوع بودن اما نتوانسته در حوزه برندسازی کاری از پیش ببرد. عنوان “شهر پارچه” کماکان در حد حرف باقی مانده است، جاذبه‌‌های گردشگری که می‌توانست گردشگر را به بازار بکشاند یا ویران شده‌اند (مانند کاروانسرای تاجوانچی) یا درب آنها در اکثر ایام سال به روی مردم بسته شده است (مانند حمام حاجی صالح). راسته بازار اردلان که بنای آن به ابتدای قرن گذشته برمی‌گردد هیچ مشخصه معماری ندارد، پاساژها و مراکز خرید نیز به همین منوال و مجموعا نتوانسته‌اند جذابیتی برای شهر ایجاد کنند.
مجموعه این عوامل دست به دست هم داده‌اند تا هوای بازار سقز مانند هوای این روزها غبارآلود بنماید و اصناف نیز روزگار بدی را بگذرانند. بدتر آنکه در چنین روزی مسئولان تنها با انتشار یک پوستر تکراری، این روز را به فعالان عرصه کسب و کار تبریک می‌گویند.
