الو… ۱۲۵؟
سازمان آتش‌نشانی به عنوان سازمانی دولتی با هدف اصلی نجات جان و اموال انسانها تشکیل شده است و یک آتش‌نشان بایستی قادر باشد در بحرانی ترین شرایط به یاری فرد یا مکان حادثه دیده بشتابد و لذا آمادگی جسمانی، مهارت و تخصص یکی از ملزومات این شغل حساس است. بسیار دیده‌ایم که آتش‌نشانان برای نجات جان انسانها از جان خود گذشته اند که نمونه آن را در دی ماه ۹۵ و در جریان آتش گرفتن پلاسکو دیده و یا شنیده ایم.
در شهرهای امروزی علاوه بر گستردگی محیط شهری، انبوه سازی به صورت ساختمان های بلندمرتبه یکی از مشکلاتی است که آتش‌نشانی با آن دست و پنجه نرم می‌کند و این معظل در ایران و خصوصا در شهرهای کوچک‌تر به دلیل نبود هلی کوپترهای مجهز و مخصوص اطفای حریق، وجود ماشین های مجهز و نردبان های هیدرولیک یک ضرورت به شمار می آید.
از آنجا که سازمان آتش نشانی دارای سامانه متمرکز پاسخگویی است و شماره ۱۲۵ به این سازمان اختصاص پیدا کرده است، لذا این می تواند دستمایه عده‌ای برای سرگرمی شود و روزانه این سازمان با تماس‌های متعددی که صرفا قصد آزار و اذیت دارند مواجه شده و گاهی وقت‌ها در مکان اعلام شده نیز حاضر می‌شوند اما…
این موارد را به مناسبت روز آتش‌نشان با ایرج گیلاسی رییس سازمان آتش‌نشانی سقز در میان گذاشته ایم که در ادامه می‌خوانید:
واکاوی: مشکلات آت نشانی سقز در حوزه نیروی انسانی و تجهیزات در چه حدی است؟ و با توجه به اینکه ساختمان های بلندمرتبه در جای جای شهر احداث شده اند و در این زمینه نردبان های هیدرولیک برای انجام سریع کمک رسانی مورد نیاز است، آیا در این زمینه امکانات و یا پیش‌بینی‌های لازم صورت گرفته است؟
گیلاسی: شهر سقز در سالیان اخیر بصورت عمودی رشد فزاینده ای داشته و بلند مرتبه سازی در آن بسیار گسترش پیدا کرده، به گونه ای که نمای عمومی شهر هم بطور عینی دچار تغییر شده، اما متاسفانه امکانات سازمان آتش‌نشانی سقز با این رشد متناسب نبوده واکنون یکی از کمبودهای اصلی ما خودرواطفای حریق مجهز به نردبان هیدرولیک است که بارها درخواست کردیم و امیدواریم که با توجه به قیمت بسیار زیاد آن از طریق اعتبارات دولتی تهیه شود. همچنین از سال ۱۳۹۰ و با توجه به مصوبه شورای اسلامی وقت و طبق مقررات ملی ساختمان، مالکان ساختمان‌های بلند مرتبه موظف به اجرای سیستمهای ایمنی در آپارتمانها شده اند و این مهم به هنگام صدور پایانکار توسط سازمان آتش نشانی کنترل شده که سهم زیادی در بالابردن ایمنی آپارتمانها دارد. مضافا اینکه رشد آپارتمان نشینی مشکلات عدیده ای را برای ما همانند محبوس شدن در پشت درهای ضدسرقت و گیرکردن در آسانسور بدنبال داشته است کما اینکه در شش ماهه اول امسال ۱۲۹ مورد محبوسی و ۳۴ مورد امداد آسانسور داشته ایم.
واکاوی: آیا مستقل شدن‌آتش نشانی از شهرداری توانسته است کمکی به وضعیت بودجه این سازمان بکند؟
سازمان آتش نشانی سقز از دی ماه سال ۱۳۷۸ بعنوان یک سازمان مستقل حقوقی با بودجه و تشکیلات مصوب وزارت کشور شناخته شده و دارای ردیفهای درآمدی جداگانه ای در عوارض سالیانه شهرداری سقز همچون هزینه آموزش و کارشناسی ایمنی و حمل متوفیان و صدور پایانکار بوده، اما بدلیل کمبود این عوارض هیچگاه نتوانسته در قد و قامت یک سازمان مستقل ظاهر شود و همیشه در تامین هزینه های خود وابسته به کمکهای مالی شهرداری می باشد. از آنجایی که شهرداری سقز هم مثل دیگر شهرداریها با مشکلات مالی دست به گریبان است لذا این کاستی ها طبعا فشار مضاعفی برسازمان آتش نشانی از لحاظ تامین تجهیزات و ماشین آلات وارد کرده است.
واکاوی: با توجه به گسترده شدن شهر و اضافه شدن چند محله به محدوده شهری و نیز وجود روستاهای نزدیک به شهر، آیا دو یا چند ایستگاه آتش‌نشانی می تواند به گستره سقز کمک کند؟ و آیا استانداردهای جهانی و ملی در تعداد ایستگاهها و نیز سرعت کمک‌دهی وجود دارد؟
گیلاسی: شهرسقز هم اکنون دارای سه ایستگاه آتش‌نشانی بوده که طبق استاندارد جهانی هر ۵۰ هزارنفر بایستی دارای یک ایستگاه آتش نشانی باشند و از این لحاظ با توجه به جمعیت ۱۷۰ هزارنفری سقزنزدیک به معیارهای جهانی ایستاده ایم. همچنین برابراستاندرهای جهانی توزیع ایستگاههای آتش‌نشانی در هر شهر باید بگونه ای باشد که از هنگام اعلام حادثه تا رسیدن آتش نشانان ۳ الی ۵ دقیقه بیشتر صرف نشود . خوشبختانه در شهر سقز باتوجه به پراکندگی مناسب سه ایستگاه سازمان و با توجه به بررسی و نظارتهای بعمل آمده با زمان نزدیک به پنج دقیقه به استاندارد جهانی نزدیک هستیم، ولی معضلات بسیاری همچون وجود سرعت گیرهای زیاد و عرض کم معابر و ازدحام خیابانهای اصلی شهر تا حد زیادی از سرعت عمل آتش نشانان می کاهد. در صورت تهیه ماشین آلات سبک و چابک و موتورسیکلتهای آتش نشانی قطعا زمان رسیدن به محل حادثه کمتر نیز خواهد شد. لازم به ذکر است که در برابر روستاها نیز هیچ سازمان آتش نشانی در هیچ کجا مسول و پاسخگو نبوده وحیطه مسولیت آتش‌نشانی صرفا در محدوده شهرهاست و از همین روی اخیرا تجهیز دهیاریها به ماشین آلات آتش نشانی در دستور کار وزارت کشور قرار گرفته است.
واکاوی: با توجه به اینکه در تابستان، آتش گرفتن مزارع زیاد است، چه تدابیری خصوصا در زمینه آگاهی بخشی به مردم و همکاری با انجمن ها و سایر ارگان ها اندیشیده شده است؟ در فصول دیگر که این اتفاقات کمتر رخ می دهد آیا آتش نشانی به بررسی و آسیب شناسی این اتفاقات می پردازد؟
گیلاسی: در شش ماهه اول امسال سازمان آتش نشانی سقر تعداد۴۲۷ مورد اطفای حریق در زمینهای بایر محدوده شهر و مزارع و مراتع خارج از شهرها داشته که هزینه سنگینی را علاوه بر اتلاف وقت برسازمان تحمیل نموده و این در حالیست که متولی و فرماندهی عملیات اطفای حریق در مزارع و مراتع خارج از شهر بر عهده اداره منابع طبیعی بوده و آتش نشانی صرفا به هنگام وقوع بحران و با دستور مستقیم شخص فرماندار بعنوان مدیریت بحران شهرستان می تواند از شهر خارج شود. در هیچ کدام از شهرهای اطراف به هیچیک از درخواستهای حریق مراتع توسط آتش نشانی پاسخی داده نشده ولی ما با توجه به احساس مسولیت انسانی خود حتی المقدور هیچ درخواستی را بدون واکنش نگذاشته ایم. در بسیاری اوقات هم بدلیل مسافت زیاد و صعب العبور بودن مسیر هم کاری از دست ما ساخته نبوده است. بدیهی است معضل آتش سوزی مراتع و مزارع هم بایستی توسط متولیان آن مورد آسیب شناسی و پیشگیری قرار گیرد هرچند سازمان آتش نشانی سقز هر ساله با پخش پوستر و آموزش شهروندی در این خصوص در حد توان خود اقدام کرده است.
واکاوی: در شهر صاحب گلایه هایی وجود دارد مبنی بر اینکه آتش‌نشانی سقز به این بهانه که سازمان همیاری شهرداری ها یک ماشین آب‌پاش به شهرداری صاحب تحویل داده است از ارائه خدمات به شهر صاحب و روستاهای مسیر مذکور خودداری می کند و این در حالی است که شهرداری صاحب نیروی متخصص ندارد و از پاکبانان استفاده می‌کند و این عدم تخصص می‌تواند تلفات جانی و مالی را بیش تر کند، پاسخ شما به این گلایه ها چیست؟
گیلاسی: همچنانکه قبلا ذکر شد محدوده قانونی عملیاتی سازمان صرفا در حوزه حریم شهر سقز بوده و خارج از آن هیچ مسولیتی متوجه سازمان نیست همچنانکه هیچ کس از شهرداری توقع عملیات عمرانی و خدماتی در روستاها را ندارد. واحد آتش نشانی صاحب هم همیشه با وجود امکانات کم آن دارای زحمتکش ترین و فداکارترین اتش نشانان بوده که برای درخواستهای مردمی که از طریق ما به آنان اعلام شده همواره آماده عملیات بوده اند که براستی جای تقدیر و تشکر دارد، اما اینگونه نیست که اگر حادثه ای بوده ما به سبب وجود آنان از همراهی دریغی داشته باشیم . بدلیل مسافت شهر صاحب تا سقز بسیار طبیعی است که حوادث نزدیک به آن شهر به آنان ارجاع گردد. هر وقت و هر جا هم که درخواست پشتیبانی داشته اند در خدمت بوده ایم. این را هم در نظر بگیرید که تمامی حوادث فقط به شماره ۱۲۵ آتش نشانی سقز اطلاع داده می شود. وقتی از خورخوره یا بسطام درخواست امداد و اطفا میشود شما بگویید چه کاری از دست ما با توجه به فاصله دور محل حادثه بر می آید؟؟؟ تنها راه چاره تجهیز دهیاریها به امکانات امداد و اطفای روستایی و آموزش آنان است. از طریق اعتبارات دهیاریها این کار به راحتی امکانپذیر است، همانند خودروی اطفای حریق روستای سرا که در بسیاری مواقع روستاهای اطراف خود را هم پوشش داده است. در ایرانشاه و شهرک صنعتی قهرآباد سقز هم خودروهای امداد و اطفایی هستند که کاملا بلا استفاده نگهداری می شوند و امیدوارم که برای فعال شدن آنها و واردشدن به چرخه خدمات تعجیل بعمل آید.
واکاوی: مزاحمت های تلفنی در زمینه آتش‌سوزی در سقز وجود دارد؟
گیلاسی: یکی از مشکلات سامانه ۱۲۵ مزاحمتهای تلفنی است، بطوریکه در شش ماه اول امسال ما بالغ بر ده هزار مورد مزاحمت داشته ایم که برای تعداد زیادی از آنها هم آتش نشان اعزام کرده ایم. حتی در شب زلزله سرپل ذهاب هم دو مورد اعلام حادثه دروغین داشتیم که برای هر دو مورد هم با توجه به حساسیت آن موقع اقدام کردیم که بسیار جای تاسف است. موارد هتاکی و فحاشی از تلفنهای عمومی سطح شهر که امکان پیگیری آنها نیست هم فراوان است. چندین بار هم در رسانه های عمومی و حتی سیمای کردستان در این مورد اطلاع رسانی کرده ایم. تلفنهای کارتی عمومی متاسفانه تبدیل به بلای جان آتش نشانی شده اند .
واکاوی: آتش نشانی می تواند حیات خلوتی برای به کارگیرری بعضی از نیروها از جمله ورزشکاران و به واسطه فشار برخی افراد و نهادها باشد، آیا با توجه به اینکه آتش‌نشانی تخصص و مهارت لازمی را می‌طلبد، چنین فشارهایی بر آتش‌نشانی سقز وارد شده است؟
گیلاسی: پرسنل سازمان هم از طریق آزمون استخدامی و هم از طریق انتقال از دیگر واحدهای شهرداری تامین می شوند و در این انتقال شاخصه های همچون سن و آمادگی جسمانی و تخصص های موردنیاز در نظر گرفته می شوند، فشارهایی هم که می گویید شاید در گذشته وجود داشته باشد، اما در مدتی که من در اینجا مسئولیت داشته‌ام چنین فشارهایی وجود نداشته است.
