در پروژههای شهری تا چه میزان سلامت شهروندان لحاظ میشود؟!

حسن محمودی|دکترای تخصصی آموزش و ارتقاء سلامت
اتفاقات اخیر پیرامون سیل که اغلب شهرهای شمال، غرب و جنوب غرب کشورمان ایران را درگیر کرد و باعث تقبل هزینههای جانی و مالی سنگین بر دوش مردم این ناحیه از کشورمان گردید بسی جای تامل و عبرت گرفتن برای برخی از مسئولین و دست اندرکاران شهرها (شوراهها و شهرداریها) دارد.
اگرچه این نعمت الهی برای شهرمان سقز خرابیهایی به بار نیاورد، اما این نکته را به مسئولان یادآوری نمود که این اتفاق میتوانست برای شهر سقز نیز رخ دهد. ساخت و سازهای کارشناسی نشده بر روی رودخانه اصلی شهر سقز از قبیل ایجاد پل تجاری و یا پُر کردن بستر رودخانه بدون تاثیرگذاری آن بر روی سلامت ساکنین این شهرستان، موضوعی است که توجهی به آن نشده است، هرچند شاید چنین ساخت و سازهایی از نظر افراد صاحب نظر برای زیباسازی شهر، ایجاد کسب و کار و یا به ندرت جذب گردش گران توجیه پذیر باشد.
در کشورهای توسعه یافته و در راستای ارتقاء سلامت ساکنین شهرها قبل از ایجاد هر پروژه کاری، تیم کارشناسی تاثیر ایجاد آن پروژه (هر نوع ساخت و سازی) بر روی سلامت ساکنین (Health Impact Assessment) مدنظر قرار داده میشود، موضوعی که در کشور ما کمتر توجهی به آن شده است. برای مثال آیا ایجاد پل تجاری بر روی بستر رودخانه اصلی شهر سقز تاثیری بر روی سلامت ساکنین این شهرستان خواهد داشت و یا میتواند باعث افزایش شادکامی ساکنین این شهرستان شود؟
هر چند که مطالعات نشان داده است وجود مناظر و صحنه های زیبا بر روی سلامتی و شادکامی انسانها تاثیر گذار است، اما جای این سوال وجود دارد که از اعضای شوراها و شهردارهای گذشته، حال و آینده طی چند سال گذشته چه اقداماتی برای شادکامی ساکنین این شهرستان انجام داده اند یا چه برنامههایی برای آینده دارند بجز تخریب و بریدن درختان مابین دو میدان اصلی شهر (فاصله میدان جمهوری وقدس در گذشته)، پُرکردن بستر رودخانه (فاصله بین دو پل کهوهسوار و پل ارتباطی پارک شهر و کوثر)!؟ جدا از نصب بیلبوردهای تبلیغاتی در اغلب میدان های اصلی این شهر (در زمان حال) آنهم بدون کمترین تاثیر بر روی سلامتی و شادکامی افراد جامعه! غیر از اینکه به عنوان سد معبر افراد نیز تلقی می شود.
طبیعت به مانشان داد که هزینه کردن در بستر رودخانه آنهم بدون در نظر گرفتن تاثیر آنها بر روی سلامتی ساکنین آن منطقه و کارشناسی نشده را آب با خود خواهد برد چه در شمال، غرب، شرق و جنوب کشورمان ایران باشد.
با درود
به باور اینجانب در ارتباط با موضوع مهم مطرح شده دوراندیشی و آینده نگری پیرامون دستکاری در طبیعت و بستر رودخانه مد نظر قرار نگرفته است .اسلوب و روال کلی مدیریت در اینجا مدیریت پیشگیرانه و مبتنی بر استراتژی بمعنای ساختن آینده آنگونه که میخواهیم نیست بلکه مدیریت بعد از بروز بحران و خسارت است .