دهه شصتی‌ها همچنان بیکاری و تجرد را با خود یدک می‌کشند
ما مجردها، ما بیکارها، ما دهه شصتی ها
در سال‌های اخیر نام دهه شصتی‌ها در آمارهای بیکاری، تجرد و جمعیت در حال انفجار به کرات مطرح شده است، تا جایی که برخی از مسئولان از دهه شصتی‌ها به‌عنوان ابرچالش کشور یاد کرده اند! دهه شصتی‌ها که ناخواسته سرنوشت‌شان با دوران جنگ و سیاست‌های اوایل انقلاب گره خورده است حالا با معضلاتی مواجه شده‌اند که زندگی آینده آنها حتی برای دوران سالمندی نیز تحت شعاع قرار گرفته و اغلب آنها در حال حاضر نیز در زمینه ازدواج، امنیت شغلی و… با مشکلات دست و پنجه نرم می‌کنند. به گزارش «ایران‌عصر» دیروز مرکز آمار ایران نموداری را ارائه کرد که باز نام این دهه را بر سر زبان‌ها انداخته است. در این آمار عنوان شده ۱۹ درصد از دختران و ۳۳ درصد از پسران دهه شصت ازدواج نکرده‌اند و جالب‌تر اینکه تحصیلات ۶۰ درصد دهه شصتی‌ها دیپلم و در مقاطع پایین‌تر از آن مطرح شده است که همین امر اشتغال این دهه را با توجه به شرایط مشاغل برای داشتن تحصیلات با مشکل عدیده‌ای مواجه می‌کند.
آسیه عباسی، کارشناس دفتر جمعیت و نیروی کار و سرشماری مرکز آمار ایران به خبرنگار ما می‌گوید: ۱۶ میلیون و ۸۰۲ هزار و ۴۶ نفر دهه شصت را شامل می‌شوند که از این تعداد ۸ میلیون و ۴۸۳ هزار و ۸۹۳ نفر را مردان و ۸ میلیون و ۳۱۸ هزار و ۱۵۳ نفر را زنان تشکیل می‌دهند. وی می‌افزاید: این آمار ارائه شده از سوی مرکز آمار متولدین سال ۶۰ تا ۶۹ را شامل می‌شود که برای اعلام تک سنی که بیشترین معضلات را با خود حمل می‌کند نیاز به بررسی‌های بیشتری است که جامعه شناسان و جمعیت شناسان باید در این حوزه ورود پیدا کنند و موانع بیکاری و تجرد پیش روی این دهه را مورد بررسی و تحلیل قرار دهند. این کارشناس اظهار می‌کند: طبق آخرین سرشماری انجام شده، دهه شصتی‌ها ۲۱ درصد از جمعیت کل کشور را تشکیل می‌دهند؛ این در حالیست که متولدین دهه ۳۰ و قبل از آن ۱۳ درصد، دهه چهلی‌ها ۱۱ درصد، دهه پنجاهی‌ها ۱۶ درصد، دهه هفتادی‌ها ۱۵ درصد، دهه هشتادی‌ها ۱۵ درصد و دهه نودی‌ها نیز ۹ درصد از جمعیت کشور را شامل می‌شوند.
عباسی ادامه می‌دهد: طبق بررسی‌های صورت گرفته مشخص شد ۱۹ درصد از زنان این دهه شصت که حداقل یکبار ازدواج کرده‌اند فرزندی ندارند و درصد زنانی که به‌دلیل طلاق یا فوت، همسر ندارند نیز نسبت به مردان این دهه بیشتر است. وی درباره بررسی میزان ازدواج و فرزندآوری این دهه می‌گوید:۱۹ درصد زن‌های دهه شصتی و ۳۳ درصد مردهای این دهه هنوز ازدواج نکرده‌اند و مدرک تحصیلی بیش از ۶۰ درصد این دهه دیپلم و زیردیپلم است که موضوع اشتغال این دهه را نیز با بحران روبه رو می‌کند. وی اظهار می‌کند: تقریباً از هر ۲ خانوار یک خانوار یک عضو دهه شصتی دارد که همسر، فرزند، سرپرست و… است بنابراین مشکلات این دهه خانوارهای زیادی را درگیر کرده است.
دهه شصتی ها؛ نسل انتقالی از آرمان‌گرایی به واقع گرایی
جبار رحمانی، عضو مؤسسه انسان شناسی و فرهنگ در گفت‌و‌گو با خبرنگار «ایران‌عصر» می‌گوید: در این اینفوگرافی گفته شده ۱۶ درصد مردان و ۳۲ درصد زنان بیکار هستند و این نشان می‌دهد نزدیک به ۸۴ درصد مردان شاغل هستند یعنی سرپرست خانوارها دارای شغل هستند. وی درباره مدرک تحصیلی این دهه می‌افزاید: برای مشاغل دولتی نیاز به ارائه مدرک تحصیلی هست، اما برای مشاغل آزاد و خصوصی تحصیلات آنچنان اهمیتی ندارد، ضمن اینکه دهه شصتی‌ها اغلب در دهه چهارم سن خود بسر می‌برند بنابراین در شغل خود به یک وضعیت پایدار رسیده‌اند.
رحمانی اظهار می‌کند: همه مشاغل دولتی نیستند که مدرک بخواهند در مشاغل دیگر نیاز به مدرک تحصیلی نیست بنابراین دهه شصتی‌ها هم منتظر نیستند تا در بخش دولتی مشغول به کار شوند بنابراین در بخش آزاد فعالیت می‌کنند. وی ادامه می‌دهد: دهه شصتی‌ها نسبت به دهه ۳۰، ۴۰ و ۵۰ در زمینه تحصیلات جهش عالی داشته‌اند و میزان تحصیلات و سواد در دهه شصت نسبت به دهه‌های قبل بیشتر است، اما این دهه مصادف با انبوه و عمومی شدن دانشگاه‌ها شد. ولی در عمل نسبت به قبل در حوزه سواد و آموزش میانگین تحصیلات در ایران به نسبت دهه‌های قبل تغییرات مثبت و محسوسی داشته است.
این عضو مؤسسه انسان شناسی و فرهنگ می‌گوید: دهه شصتی‌ها یا ازدواج نکردند یا بی‌فرزند یا تک فرزند هستند و کمتر زوجی در این دهه دو فرزند دارد، بنابراین نرخ باروری در این دهه کاهش یافته و این دهه بازتولید نکرده‌اند و نرخ تولد را پایین آورده‌اند. رحمانی عنوان می‌کند: متولدین دهه شصت در دهه ۸۰ و ۹۰ وارد بازار کار و جامعه شدند، اما شرایط جامعه این قشر را به سمتی سوق داد که به طرف ازدواج نروند و شرایط بقدری سخت شد که ازدواج و فرزندآوری کاهش یافت.
وی می‌افزاید: برنامه‌ریزی و مدیریت در آن زمان وجود نداشت و نسلی که موقعیت کاری و ازدواج برایش فراهم نبود در واقع قربانی شدند. باید گفت این نسل واسط بین نسل انقلابی که با آرمان‌هایش زندگی کرد و به آن رسید و نسلی که با واقعیت زندگی می‌کند قرار گرفت.
رحمانی توضیح می‌دهد: دهه شصتی‌ها در فضای آرمان‌گرایی متولد و تربیت شدند ولی واقعیت جامعه متناقض با تربیت این دهه در مدارس و خانواده بوده است. در واقع دهه شصتی‌ها از آرمان‌گرایی انتزاعی به روی زمین کشیده شده و با واقعیت جامعه مواجه شدند.
وی می‌گوید: اگر دقت کنید دهه ۷۰ و ۸۰ آرام‌تر هستند چراکه آرمان‌گرا تربیت نشده‌اند و واقعیت‌گرا هستند، بنابراین می‌توان گفت دهه شصتی‌ها پارادوکس دارند و به نوعی قربانی شده‌اند. دهه شصتی‌ها نسل انتقالی از آرمان‌گرایی ایدئولوژیک انقلابی به سمت واقع‌گرایی هستند.
الهه زارعی|روزنامه ایران
