رصد قیمتها در بازار و تغییر ذائقه شهروندان در ایام کرونا
با آغاز اپیدمی کرونا شاهد تغییراتی در عرضه و تقاضا خصوصا در حوزه مواد خوراکی هستیم. فقط در یک نمونه در شهرستان سقز اگر تا قبل از کرونا روزانه ۱۴ رأس گاو کشتار میشد، با شروع کرونا این میزان به ۶ تا ۷ رأس و گاهی تا ۴ رأس در روز کاهش یافته است که این موضوع میتواند تغییری اساسی در ذائقه غذایی شهروندان محسوب شود. البته تعطیلی کسب و کارها، کاهش قدرت خرید مردم و افزایش سرسامآور قیمتها در کنار خلأ نظارت جدی بر بازار را نیز نباید نادیده گرفت.
با هم نمونههایی از تأثیر همهگیری ویروس کرونا بر زنجیرهی مواد غذایی را مرور میکنیم؛
کاهش مصرف گوشت:
با تعطیلی رستورانها، کبابیها و سایر مراکز عرضه غذا، مصرف انواع گوشت کاهش یافته است. به علاوه تمایل مردم به خرید گوشت هم کم شده که قطعا کاهش قدرت خرید یک فاکتور اساسی در این زمینه است. تا قبل از شیوع کرونا در سقز روزانه ۱۴ رأس گاو در این شهرستان کشتار و در قصابی ها و رستورانها توزیع میشد اما اکنون این میزان به ۶ تا ۷ رأس و برخی روزها تا ۴ رأس کاهش یافته است. گوشت مرغ نیز به همین صورت؛ چند وقت پیش بود که یکی از مرغداران سقز به دلیل کاهش تقاضا برای خرید مرغ از معدوم کردن چندصد هزار جوجه خبر داد. گرانی نهادههای دامی و فرآوردههای گوشتی ممکن است از دیگر عواقب این بحران میباشد.
کرونا و سیل دست در دست هم به جان میوه و مرکبات افتادند:
میوه و مرکبات نیز همین بلا بر سرشان آمده است، سیلی که اخیر در مناطق جنوبی ایران اتفاق افتاد به کمک کرونا آمد و قیمت برخی محصولات همچون گوجه فرنگی را از ۳ هزار تومان به ۷ هزار تومان رساند. همزمان بسته شدن مرزهای تجاری بخش عمدهای از فعالیت در حوزه میوه و تره بار را به تعطیلی کشاند و آنگونه که حجرهداران میدان میوه و تره بار سقز میگویند هم عرضه و هم تقاضای برخی میوهها یک سوم و در برخی موارد تا یک دوم کاهش یافته است. در عین حال پیاز و سیب زمینی هم در مصرف و هم در قیمت افزایش پیدا کردهاند.
افزایش زیرپوستی قیمت حبوبات:
رصد قیمت حبوبات نشان میدهد که به خاطر برخی توصیهها میزان مصرف آنها افزایش یافته است. قیمتها نیز همپای مصرف بالا رفته است. هر کیلو لوبیا، نخود، عدس و … که تا قبل از کرونا از ۱۰ تا ۱۵ هزار تومان در نوسان بودند امروز خود را به بالای ۲۰ هزار تومان رساندهاند.
خرما، بامیه و زلوبیا آمادهی خیز در رمضان:
کمتر از ده روز دیگر رمضان آغاز میشود و در ایام روزهداری چینش سفرهی افطار دنگ و فنگ خود را دارد و نمیتوان نقش خرما، کاسترد، بامیه، زلوبیا و … را نادیده گرفت و طبیعی است که مصرف آنها بالا برود، این دسته از خوراکیها با اینکه تا این لحظه از ثبات نسبی برخوردار بودهاند اما تجربه نشان میدهد که اینها نیز در آستانه رمضان آماده یک خیز اساسی برای افزایش قیمت هستند.
لبنیات نیز بی نصیب نماند:
در لبنیات وضعیت مقداری متفاوت است، هرچند ابتدا شایعات عمدتا بی اساس فضای مجازی سبب کاهش مصرف لبنیات شد، اما به گفته جلال زارعی متخصص تغذیه، اخیرا تمایل مردم به مصرف مواد غذایی پاستوریزه بیشتر شده است.
در این میان ممکن است نگرانیهایی نسبت به تغییر ذائقه و سبک مصرف مردم بوجود بیاید که در این زمینه زارعی به واکاوی گفت: شهروندان باید درن نظر داشته باشند که رعایت حداکثری نکات بهداشتی همچون استفاده از ماسک حین طبخ غذا، استفاده از آب سالم، جداسازی غذاهای خام و پخته و شستشو و انگل زدایی سبزیجات در محلول پرکلرین (نصف قاشق چایخوری پودر پرکلرین را در ۵ لیتر آب حل کنید و به مدت ۵ دقیقه سبزی و میوه جات را در آن قراردهید) و سایر دستورالعملها یک ضرورت است، اما در عین حال برای یک تغذیه مناسب در این ایام باید پروتئینف ویتامین و سایر مایحتاج بدن در حد لازم تأمین شود.
این متخصص تغذیه در پایان گفت: مصرف روزانه ۸ لیوان مایعات، مصرف تخم مرغ، سبزیجات با رنگ زرد و نارنجی مانند هویج، کدو حلوایی، فلفل دلمهای زرد و نارنجی جهت تأمین ویتامین A، دریافت کافی پروتئین، آهن، روی و سلنیم جهت تقویت سیستم ایمنی با مصرف روزانه گوشت سفید (مرغ و ماهی)، آجیل و حبوبات، مصرف روغن زیتون، کنجد، کانولا، سویا و آفتابگردان برای تامین انرژی و اسیدهای چرب ضروری و ویتامین E، مصرف سبوس گندم و برنج در غذاهای مانند سوپ و آش و سالاد لازمه بدن است و اینگونه ملاحظه می شود که بدن برای تقویت و مقابله با کرونا به تمامی این موارد احتیاج دارد.
