رئیس سازمان جهاد کشاورزی کردستان در گفتگو با واکاوی
ظلمی که به مردم کردستان تحمیل شده است
هم اکنون آب، زمین و نیروی کار به عنوان سه عنصر اساسی در کشاورزی برای استان کردستان فراهم است و آنچه خواست شهروندان است تلاش مدیران برای به فعلیت رساندن این توانایی هاست، اما بحث منابع آبی و استفاده بهینه از آن در استان کردستان به عنوان یک استان گندم خیز موضوعی است که در چند سال اخیر شدت گرفته است. سهم شهروندان کردستانی از آب های این استان بسیار کمتر از آن چیزی است که باید باشد، لذا مطالبه اصلی از مدیران این است توان خود را برای دریافت سهم واقعی بکار گیرند و از ظرفیت هایی که جهت توسعه اشتغال و کسب و کار وجود دارد استفاده کنند. . از همین رو با رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان کردستان به گفتگو نشستیم تا نگاهی داشته باشیم به وضعیت منابع آبی و زراعی استان با تأکید بر شهرستان سقز که در ادامه می خوانید:
واکاوی: نظر به تبعیض های قابل توجهی که در حوزه آبی به شهروندان کردستان و خصوصا شهرستان سقز روا داشته می شود، جهاد کشاورزی به عنوان نهادی مسئول برای کاهش این تبعیض از دو ناحیه سد چراغ ویس و سد شهید کاظمی چه اقداماتی انجام داده است؟
جعفری: در استان کردستان به سبب آبخیز بودن منطقه حدود ۵ میلیارد متر مکعب روان آب داریم، اما ظرفیت سدهای کردستان حدود دو میلیارد و ۸۰۰ میلیون متر مکعب است که ما حدود ۲۹۰ میلیون متر مکعب یعنی ده تا ۱۱ درصد آن را در زمین های پایاب سدها مصرف می کنیم و این نشان می دهد که ظلمی تاریخی طی سال های گذشته بر مردم تحمیل شده است و در کردستان برخلاف استان های دیگر کمترین تلاش برای احقاق این حق صورت نگرفته است. در شهرستان سقز نیز تنها محل استفاده ما از سد شهید کاظمی در دشت لگزی است که به صورت پمپاژ استفاده می شود. پیگیری این موضوع از چهار سال قبل شدت گرفت، اما در یک سال و نیم اخیر این پیگیری ها جدی تر شده است.
بر اساس مطالعات و پیگیری های صورت گرفته در سطح استان می توانیم تا ۶۰۰ هزار هکتار زمین آبی داشته باشیم، در حالیکه ما اکنون ۱۳۰ هزار هکتار زمین آبی داریم. در شهر سقز نیز از ۲۳۰ هزار هکتار زمین تنها ۱۹ هزار هکتار زمین آبی وجود دارد، حال آنکه از سدی مانند سد شهید کاظمی که عمده حجم آن در شهر سقز است استفاده ما تنها محدود به سد لگزی است. از سوی دیگر ۸۸ تا ۹۰ درصد از تعهد ۹۵۰ میلیون متر مکعبی آب استان کردستان برای احیای دریاچه ارومیه از حوزه سقز تأمین می شود که ما مازاد بر این تعهد نیز آب را رها سازی کرده ایم چرا که در کردستان و سقز آب کمتری مصرف می شود. تلاش بر این است که آب مازادی که سرازیر ارومیه می شود تخصیص یافته و مورد استفاده قرار گیرد، هرچند با توجه به محدودیت هایی که در حوزه دریاچه ارومیه ایجاد کرده اند این اقدامات به کندی پیش می رود اما ما به مردم اطمینان می دهیم که بر وعده خود و تلاش برای این تخصیص تا رسیدن به سرانجام تلاش خواهیم کرد.
در بحث ۶۵۰۰ هکتار زمین پایاب سد چراغ ویس نیز وزارت نیرو در کانال های یک و دو مشغول فعالیت است که ۴۰ درصد پیشرفت فیزیکی دارد که جهاد کشاورزی برای شبکه فرعی این زمین ها نیز آمادگی کامل دارد و به محض اتمام شبکه اصلی وارد عمل خواهیم شد.
واکاوی: سال گذشته ۲۱۵ هزار تن گندم در سقز تولید شد، سیلوهای شهرستان سقز گنجایش چه میزان از این گندم را دارند؟ مابقی این گندم چرا در همینجا ذخیره نمی شود؟ اگر بحث کمبود ظرفیت سیلوهاست چرا به بخش خصوصی اجازه ساخت سیلو جهت ذخیره گندم داده نمی شود؟
جعفری: در شهرستان سقز سیلوهای بخش دولتی و خصوصی وجود دارد و در چند سال اخیر رشد مناسبی داشته اند. چند مجوز نیز به تعاون روستایی داده شده است. از آنجا که این تعاونی ها متشکل از سرمایه خود کشاورزان هستند نگاه مان به آنها ویژه است. از همین رو مجوز ظرفیت ۴۵ هزار تن به سه تعاونی صاحب، کلتپه و ترجان داده شده است و با این وجود نیازی به صدور مجوز دیگر وجود ندارد، اما اگر تعهد این تعاونی ها در فرصت زمانی تعیین شده محقق نشود مجوزهای جدید صادر خواهد شد تا بتوانیم میزان تولید شهرستان را ذخیره کنیم.
اما اینکه چرا گندم از استان خارج می شود باید گفت کردستان از استانهای گندم خیز کشور است که بخش مهمی از نیاز استانهای دیگر را تامین میکند و بحث حمل گندم صرفا با محل ذخیره مرتبط نیست، بلکه باید به محل مصرف برود، همانگونه که مواد سوختی از استانهای نفت خیز به دیگر استانها حمل میشوند.
ضمنا طی این سالها غیر از سال قبل بالاترین خرید شهرستان ۱۳۴ هزار تن بوده است که همین الان سقز دارای ۱۳۲ هزار تن ظرفیت سیلو و ۲۰ هزار تن ظرفیت انباری مناسب است، مجوز ساخت محل ذخیره ۴۵ هزار تن نیز در دست متقاضیان است و همانگونه که تاکید شد در صورت عدم توان اجرا توسط متقاضیان مجوزها ابطال و به سایر متقاضیان اعطا می شود.
واکاوی: وضعیت سیلوی روستای “احمدآباد سرا” به کجا رسید؟
جعفری: در آن سیلو تخلفی که صورت گرفت محرز شده بود و بر اساس آخرین خبری که مدیرکل شرکت بازرگانی دولت داده است سیلوی مذکور به تملک دولت درآمده و احتمالا در خرید امسال مورد استفاده قرار گیرد. رسیدگی به پرونده شخص موردنظر نیز در حوزه قضایی است و برابر تخلفات صورت گرفته سیلوی مذکور مصادره و در اختیار دولت قرار گرفته است.
واکاوی: با توجه به بارش های مناسب امسال، مطابق بررسی های میدانی شما برآورد میزان تولید گندم امسال به چه شکل است؟
جعفری: تولید سال گذشته در استان حدود یک میلیون و ۱۷۰ هزار تُن بود. اما چند عامل باعث شده که پیش بینی کنیم میزان گندم امسال از سال گذشته بیشتر خواهد بود، باران های مناسب پاییزی، میزان کود توزیعی که از سال گذشته بیشتر بود و نیز افزایش استفاده از بذرهای اصلاح شده. همچنین حدود ۳۰ هزار هکتار به سطح زیر کشت استان اضافه شده است. در صورت تداوم بارش ها در فصل حاضر امیدواریم برآورد یک میلیون و ۲۵۰ هزار تُنی گندم محقق شود.