آتش در خانه؛ جنگلهای کردستان در میان دود و آتش

گویا داستان آتشسوزی در جنگلهای زاگرس و عمدتا در مریوان تمامی ندارد و در آخرین مورد که از دو روز قبل آغاز شده، خبرها حاکی از عدم کنترل آن تا این لحظه است.
اما آنچه محل تأمل است نبود امکانات مناسب جهت اطفای آتش است و از آنجا که پوشش این منطقه جنگلی است و احتمال آتشسوزی بسیار است، سؤال این است که چرا نهادهای متولی در راستای تجهیز منطقه به امکانات کنترل و مهار آت اقدام نمیکنند؟ تا جایی که طی این سالها چندین نفر از شهروندان بومی و فعالان محیط زیست جان خود را از دست داده و یا دچار سوختگیهای شدید شدهاند. شریفباجور و امید کهنهپوشی شاخصترین این افراد بودند و در آتش سوزی اخیر نیز تاکنون هفت نفر دچار سوختگی شدهاند.
بر اساس مستندات موجود، جنگلهای استان کردستان که بخشی از جنگلهای زاگرس را تشکیل میدهند در دهه ۳۰ بالغ بر ۵۰۰ هزار هکتار مساحت داشتهاند، اما در حال حاضر و بر اثر عواملی همچون؛ تبدیل جنگل به اراضی زراعتی و باغات میوه، تأمین سوخت هیزمی، سرشاخهزنی به منظور تأمین علوفه زمستانی، استفاده بعنوان مصالح ساختمانی، ابزار کشاورزی، صنایع دستی و…، تخریب به نام توسعۀ زیر ساختها و مهمتر و خطرناکتر از همه آتشسوزیهای عمدی و غیرعمدی مساحت این جنگلها به ۳۷۳ هزار هکتار کاهش یافته است.
بدتر آنکه به دلیل نبود نقشهراه مناسب در جهت کنترل جنگلزدایی و کمبود امکانات در بحث کنترل آتش، بخشی از مردم محلی و انجمنهای حفاظت از محیط زیست افتاده است و آنها در هنگامه آتش با کمترین امکانات و غیر آن با آموزش دادن به مردم محلی و نیز رصد وضعیت جنگلهای منطقه و نقطهیابی موارد تخریب و گزارش آن به ارگانهای متولی، عمده بار کمکاری این نهادها را به دوش میکشند، اما در مقابل بیشتر شاهد بی عملی این نهادها هستیم که اگر اینگونه نبود شاهد اختصاص امکانات مناسب برای این کار بودیم نه اینکه مردم محلی که با دستان خالی برای مهار آتش دست به کار شدهاند دچار حادثههای ناگوار شوند.
این قبیل موضوعات باعث شد تا انجمن سبز چیای مریوان برای مدتی دست از فعالیت در اطفای حریق بکشد و صرفا به آموزش بپردازد. اما این انجمن چون بر مرام شریف باجور پایبند بود روز گذشته و در پی آنچه بر سر جنگلهای مریوان آمد طی بیانیهای ضمن تشریح دلایل کنارهگیری از اقدام عملی در عملیات اطفای حریق جنگلهای مریوان برای یک مدت، بار دیگر به کارزار دود و آتش وارد شد و با ۱۰ تیم ۱۰ نفره در کنار بخش دیگری از مردم و انجمنهای محیط زیستی برای مهار آتش نقشآفرینی کرد.
در بیانیه انجمن، ضمن اشاره به بیتفاوتی مسئولان در موضوع آتشسوزی در جنگلها، به خالی شدن عرصه این منابع، به تاخت و تاز، آتشافروزیها، تخریب و تصرف، زغالگیری و … برخی افراد اشاره شده که باز هم متولیان امر نسبت به آن ساکت بودهاند.
به گفته انجمن، در عرض یک ماه، تنها در محدوده شهرستانهای مریوان و سروآباد بیش از ۱۰۰ مورد آتشسوزی رخ داده و بیش از ۱۰۰۰ هکتار از جنگلهای این دیار طعمهی چرب غارتگران شده است.
انجمن در پایان ضمن اظهار ناامیدی نسبت به نهادهای متولی در حفظ جنگلهای زاگرس، اعلام کرده که برای جلوگیری بیشتر از نابودی این سرمایه، با تمام توان دوباره به صحنه آمده و به مقابله جدی و رسوا نمودن تخریبگران و اتش افروزان خواهد پرداخت.