بەردبڕان؛ محلهای قدیمی با کلکسیونی از مشکلات
سنگبران (بەردبڕان) محلهای که قدیمیها از آن حکایتها دارند و امروزیها کمتر برایشان خاطره انگیز و آشناست.
محله سنگبران که روزگاری در جوار بلوار وحدت و شهربانی و کانی گرمک و به میمنت دایر بودن اداره آبفا، دانشسرا، خوابگاه دانشجویی، دو مرکز بهداشتی و نزدیکی آن به قلب شهر و تا حدودی بیمارستان امام خمینی و اداره برق و پارک مولوی کورد، زندگی در آن به گرمی جریان داشت و نامش بر سر زبانها بود، اکنون از زبانها افتاده است و سردی کل محله را فرا گرفته است.
در واقع سنگبران یا “بەردبڕان” دیگر آن سنگبران سابق نیست که ساکنانش به آن میبالیدند و عشق میورزیدند، حالا محلهای قدیمی و حاشیهایست که از رونق افتاده است و مسئولان شهری هم به موجب تلاش سخت در دیگر محلات توجهی به فرسودگی این محله و تنزل کیفیت فضاهای شهری که تاثیرگذار بر کیفیت زندگی شهری و ساکنان این محله است ندارند، بەگمانم اسم این محله را مسئولین شهر به کلی از نقشه شهری و شهرداری حذف کردهاند چون با ورود بە این محلە با کلکسیونی از مشکلات رنگارنگ و مردمی مواجهه میشوید کە دلی پُر از خدماترسانی و تبعیض و ناعدالتی دارند و از فرط بیتفاوتی مدیران شهری دنبال روزنه امید و موقعیتی میگردند که یکی یکی دلبستگیها و خاطراتشان را در این محله جا بگذارند.
محرومترین محله شهر در برخورداری از حمل و نقل و تردد عمومی، در حال حاضر ساکنان این محله از وسیله حمل و نقل و تردد عمومی محروم هستند برای مراجعه به مرکز شهر و بازار و بلعکس یا باید پای پیاده مسیر را بپیمایند یا بایستی صبر را پیشه کنند تا چهار نفر مسافران یک سرویس ماشین تکمیل شود و سوار تاکسی محله دیگر شوند یا بایستی هزینه بیشتر متحمل گردند و تاکسی دربست بگیرند، این شرایط در حالی هستش که فقر و بیکاری و جمعیت بالای سالمند در این محله بیداد می کند وبیشتر ساکن ان با مشکل تامین نیازهای روزانه و حداقل های زندگی مواجهه هستند.
از دیگر مشکلات محله سنگبران بیبهره بودن از فضای سبز و پارک و بوستان و مبلمان شهری است که اگر با تأمل در این محله تردد نمائید متوجه خواهید شد که سرانه فضای سبز این محله چیزی نزدیک به صفر است و افراد واقع در این محله محروم از هرگونه فضایی برای فراغت روزانه و بازی و سرگرمی هستند. بیکیفیتی فضاهای این محله به سطحی رسیده که نه بلوار تربیت آن جذابیتی دارد نه خیابان بهاران و کوی بهاران آن رنگ و بویی از بهار به خود دارد.
ساخت و ساز در این محله بسیار کمرنگ است، از دیگر مشکلات این محله حجم زیاد خانههای فرسوده است که به دلیل نبود مشوق و ضعف سیاست گذاران بخش مسکن شهر و عدم هماهنگی نهادهای مربوطه و بانکها در اختصاص وامهای کم بهره با باز پرداخت بلند مدت و گرانی مصالح و هزینههای ساخت و ساز، مردم ساکن این محله توان بازسازی و تعمیر محل سکونت خود را ندارند و همین امر هم موجب سستی در تعلق خاطر ساکنان این محله و ضعف همبستگی اجتماعی شده است.
با این اوصاف پرسش از مدیران شهری و شهرداری و شورای شهر این است که چه تفاوتی در رابطه باخدمات رسانی میان محلات وجود دارد و دلیل برخورداری بعضی محلات و محرومیت امثال سنگبران در چیست؟ ایا ساکنان سنگبران همانند دیگر محلات هزینه عوارض، پروانه ساخت و تخریب، هزینه خدمات شهری را پرداخت نمیکنند؟ چگونه است برای بعضی محلات امکانات وجود دارد، هزینه آزمون و خطا پرداخت میگردد، سالیانه برای تعویض و ترمیم جدول و رنگآمیزی و احداث پارک و بوستان و مبلمان شهری بودجه اختصاص داده میشود و امثال سنگبران هم محروم و مأیوس از بی عدالتی بر بلندای شهر که اسم بام شهر را یدک میکشد مردمان آن بایستی چشم انتظار قطره چکانی خدمات و امکانات باشند و ساکنان آن گرد و خاک تنفس کنند!
با پیمایشی کوتاه در شهر مبرهن میشود که هیچگونه انصاف و عدالتی در رابطه با خدمات رسانی و توزیع عادلانه امکانات لحاظ نمیشود و بیشتر بودجه شهر بابت هزینه کرد در یکی دو محله بدون پشتوانه سیاستگذاری شهری اختصاص داده میشود.
امید است مسئولین شهری با پایش مشکلات محلات محروم و کم برخوردار و با اتخاذ رویکرد محله محور در محلات حاشیه از رنگ باختن تعلق خاطر و همبستگی اجتماعی به نسبت شهر جلوگیری به عمل آورند. توجه به محلات حاشیه و احیا و حفظ محلات قدیمی در سرزندگی شهر و هویت فرهنگی و تاریخی شهر بسیار تاثیر گذار است و اقدام به بازسازی اینچنین محلاتی موجب توازن میان کالبد فضای بافت قدیم و جغرافیای جدید میشود که در صورت تحقق آن از شکاف بین محلهای کاسته میشود و عدالت اجتماعی در جامعه تحقق پذیرتر میگردد.
ضرورت توجه به محلات امثال سنگبران و توجه به مشکلات محله و ساکنان آن در شرایط فعلی که تغییر کاربریهای زیادی در شهرستان صورت گرفته است و شهرک سازی بر مدار رونق قرار گرفته است امریست ضروری که امید میرود مدیریت شهری با درک واقعیت موجود و با اخذ تدابیر اندیشمندانه و عدالت محور و با قید فوریت در راستای جلوگیری از به وقوع پیوستن حوادث ناگوار در راستای سرزنده نگه داشتن شهر به فکر بازسازی زیرساختهای اینگونه محلات و باور مردمان آن اقدام به عمل واقعی نمایند.
