آیا ثبت‌نام در سامانه املاک ضروریست؟
“اگر ثبت سکونت خانواری کامل و یا اصلا انجام نشود، آن واحد مسکونی مشمول جرایم مالیاتی خواهد شد و آن خانوار به دلیل نداشتن کد یکتا از همه خدمات دولتی اعم از خدمات بانکی، خدمات مربوط به ثبت نام مدارس و یارانه و سایر خدمات محروم خواهند شد”.
اینها سخنان محمودزاده معاون وزیر راه و شهرسازی در ارتباط با اجبار سرپرستان خانوار به ثبت اطلاعات مسکن خود (اعم از ملکی، اجاره‌ای و…) در آدرس https://amlak.mrud.ir شده‌اند.
هرچند این کار در راستای اجرای قانون مالیات بر خانه‌های خالی انجام می‌شود، اما اجبار و جریمه‌های پشت آن موجب واکنشهایی شده، برخی آن را در تضاد با حق مالکیت و حتی خروج سرمایه‌هایی می‌دانند که در حوزه مسکن و توسط بخش خصوصی انجام می‌شود. این افراد معتقدند برنامه‌ها و قوانین مقطعی دولت و مجلس تاکنون نتوانسته در کنترل قیمت مسکن و اجاره‌بها کارساز شود بلکه باید جلو رشد تورم گرفته شود و امنیت سرمایه‌گزاری ایجاد شود تا برای هیچکس نگهداری مسکن صرفه اقتصادی نداشته باشد.
از طرفی در شهرهای کوچک کمتر کسی پیدا می‌شود که صاحب چند واحد مسکونی باشد و اگر هم باشند راه‌های دور زدن قوانین را به خوبی می‌دانند، اما اجبار مردم عادی به این کار غیر از اتلاف وقت و افزایش بار روانی (در موضوعاتی همچون قطع یارانه و محدودیت خدمات بانکی و…) دستاوردی نخواهد داشت.
اما ماجرا از چه قرار است؟
در تیرماه ۱۳۹۴ بود که مجلس شورای اسلامی با تصویب ماده ۱۶۹ مکرر اصلاحیه قانون مالیات‌های مستقیم، خانه‌های خالی را مشمول پرداخت مالیات دانست. خانه‌های خالی طبق این ماده از سال دوم مشمول پرداخت مالیات می‌شدند.
در تبصره ۷ ماده ۱۶۹ مکرر اصلاحیه قانون مالیات‌های مستقیم مصوب سال ۱۳۹۴ مشخص شده بود که با چه ساز وکاری خانه‌های خالی شناسایی شوند. کلید حل این مشکل راه اندازی “سامانه ملی املاک و اسکان” بود. تبصره ۷ این ماده قانونی، وزارت راه و شهرسازی را مکلف کرده بود تا ظرف مدت ۶ ماه از تصویب قانون مذکور سامانه ملی املاک و اسکان را با همکاری دستگاه‌های ذی ربط برای شناسایی خانه‌های خالی طراحی و راه اندازی کند.
بعد از گذشت ۴ سال از موعد قانونی راه اندازی سامانه املاک و اسکان، وزارت راه و شهرسازی برای شناسایی واحدهای خالی سامانه املاک و اسکان را از بهمن ماه ۱۳۹۸ رونمایی و در مردادماه ۱۳۹۹ اجرایی کرد و به این سامانه وظیفه دیگری هم علاوه بر شناسایی خانه‌های خالی محول نمود که این وظیفه عبارت بود از شناسایی محل سکونت خانوار.
طبق قانون هر خانواری می‌تواند یک اقامتگاه دائمی در شهر محل سکونت و یک اقامتگاه فرعی در شهری غیر از محل سکونت داشته باشد که این موارد مشمول مالیات نمی‌شوند؛ اما مازاد بر آن اگر هر واحدی داشته باشد، مشمول مالیات می‌شود. همچنین، اگر این افراد واحدهای بیشتری داشته باشند، اما خالی نباشند، مشمول مالیات نخواهد شد.
چه خانه هایی خالی از سکنه شناخته می شود؟ خانه های خالی از کی و چقدر مالیات می دهند؟
طبق ماده ۵۴ مکرر قانون مالیات‌های مستقیم واحدهای مسکونی واقع در شهرهای با جمعیت بیش از ۱۰۰ هزار نفر که به استناد سامانه ملی املاک و اسکان به عنوان «واحد خالی» شناسایی شوند، از سال دوم به بعد مشمول مالیات معادل مالیات بر اجاره به شرح زیر خواهند شد؛
سال دوم- معادل یک دوم مالیات متعلقه
سال سوم- معادل مالیات متعلقه
سال چهارم و به بعد- معادل یک و نیم (۱.۵) برابر مالیات متعلقه.
خانه هایی که در هر سال مالیاتی در مجموع بیش از ۱۲۰ روز ساکن یا کاربر نداشته باشد، به عنوان خانه خالی شناسایی شده و مشمول مالیات می‌شود.
همچنین مالک دو واحد مسکونی؛ یکی در شهر محل سکونت و یکی در شهر یا روستایی دیگر از این مالیات معاف هستند.
علاوه براین، خانه‌های واقع در شهرهای کمتر از ۱۰۰ هزار نفر جمعیت و روستاها مشمول مالیات نخواهد شد اما باید در سامانه ثبت شوند. اگر واحد مسکونی در روستا و یا شهرهای زیر صد هزار نفر وجود داشته باشد که مالک اطلاعات آن را در سامانه ثبت نکند، مشمول ۲۰ درصد جریمه مالیاتی خواهد شد که این رقم سامانه افزایش می‌یابد.
طبق اعلام امیدعلی پارسا، رئیس کل سازمان امور مالیاتی نخستین مالیات از خانه‌های خالی در مرداد ماه امسال و به اندازه نصف ارزش اجاره ماهانه آن دریافت خواهد شد.
طبق آخرین آمار تاکنون ۳۰۰ هزار واحد مسکونی برای اخذ مالیات خانه‌های خالی به سازمان امور مالیاتی معرفی شده است.
ثبت اطلاعات ملک در سامانه ملی املاک و اسکان از امروز آغاز شد/ برای ثبت به کجا مراجعه شود و چقدر زمان برای ثبت هست؟
وزارت راه و شهرسازی طی اطلاعیه ای اعلام کرد که از امروز ۱۹ فروردین ۱۴۰۰ همه مالکان باید نسبت به ثبت املاک تحت تملک خود در سامانه املاک و اسکان به نشانی amlak.mrud.ir اقدام کنند.
برای اینکه تراکم مراجعه موجب اختلال در سامانه نشود، دو روز نخست سرپرستان خانوارهایی که اعداد سمت راست کد ملی آن‌ها از ۹ شروع می‌شود می‌توانند ثبت نام کنند و این ترتیب تا صفر ادامه خواهد داشت.
بعد از آن هم حدود یک ماه دیگر به کسانی که نتوانستند براساس اعداد مشخص شده کد ملی، ثبت نام کنند فرصت داده خواهد شد که در مجموع همه سرپرستان خانوار باید براساس قانون در طول دو ماه اطلاعات خود را در سامانه ثبت کنند و این مهلت قابل تمدید نیست.
اعلام شده است که اگر در این فرصت سرپرستان خانوار اطلاعات سکونتی و مالکیتی را در سامانه ثبت نکنند به سازمان امور مالیاتی کشور معرفی می‌شوند.
نوبت بندی ثبت اطلاعات
زمان‌بندی مراجعه به سامانه ملی املاک و اسکان جهت درج اطلاعات سکونتی و ملکی به این شرح است؛
۱۹ و ۲۰ فروردین ۱۴۰۰ مختص سرپرستان خانواری است که آخرین رقم کد ملی آن‌ها ۹ است.
۲۱ و ۲۲ فروردین ۱۴۰۰ مختص سرپرستان خانواری است که آخرین رقم کد ملی آن‌ها ۸ است.
۲۳ و ۲۴ فروردین مختص سرپرستان خانواری است که آخرین رقم کد ملی آن‌ها ۷ است.
۲۵ و ۲۶ فروردین مختص سرپرستان خانواری است که آخرین رقم کد ملی آن‌ها ۶ است.
۲۷ و ۲۸ فروردین مختص سرپرستان خانواری است که آخرین رقم کد ملی آن‌ها ۵ است.
۲۹ و ۳۰ فروردین ۱۴۰۰ مختص سرپرستان خانواری است که آخرین رقم کد ملی آن‌ها ۴ است.
۳۱ فروردین و اول اردیبهشت ۱۴۰۰ مختص سرپرستان خانواری است که آخرین رقم کد ملی آن‌ها ۳ است.
۲ و ۳ اردیبهشت ۱۴۰۰ مختص سرپرستان خانواری است که آخرین رقم کد ملی آن‌ها ۲ است.
۴ و ۵، ۶ و ۷ اردیبهشت ۱۴۰۰ مختص سرپرستان خانواری که آخرین رقم کد ملی آن‌ها یک است.
۸ و ۹ اردیبهست ۱۴۰۰ مختص سرپرستان خانواری است که آخرین رقم کد ملی آن‌ها صفر است.
تصریح می‌شود، همه سرپرستان خانواری که موفق به ثبت‌نام در تاریخ اعلام نشوند، می‌توانند از تاریخ ۱۰ اردیبهشت تا ۱۹ خرداد نسبت به ثبت اطلاعات سکونتی خود در سامانه املاک و اسکان اقدام کنند.
جرایم مربوط به عدم ثبت املاک چیست؟ جرایم املاک متعلق با اشخاص حقیقی و حقوقی چقدر است؟
محمود محمودزاده معاونت مسکن وزارت راه و شهرسازی طی مصاحبه ای گفت: اگر ثبت سکونت خانواری کامل و یا اصلا انجام نشود، آن واحد مسکونی مشمول جرایم مالیاتی خواهد شد و آن خانوار به دلیل نداشتن کد یکتا از همه خدمات دولتی اعم از خدمات بانکی، خدمات مربوط به ثبت نام مدارس و یارانه و سایر خدمات محروم خواهند شد.
وی اظهار داشت: واحدهای خالی به واحدهایی تلقی می‌شود که در سال بیش از ۱۲۰ روز خالی از سکنه باشد، این واحدها برای خانوارهای حقیقی اگر سال اول خالی بماند، معادل شش برابر ارزش اجاره بهای آن مشمول جریمه مالیاتی می‌شود برای سال دوم ۱۲ برابر و برای سال سوم ۱۸ برابر مشمول جریمه مالیاتی خواهد شد.
معاون مسکن و ساختمان وزیر راه و شهرسازی افزود: واحدهای خالی برای اشخاص حقوقی در صورتی که خالی بماند ضرایب جریمه مالیاتی آن دو برابر خواهد شد. این جریمه‌ها در سال اول ۱۲ برابر، در سال دوم ۲۴ برابر و در سال سوم ۳۶ برابر خواهد بود.
این طرح مالیات ستانی از خانه های خالی چه تاثیری بر بازار مسکن دارد؟
علی سعدوندی، تحلیلگر اقتصادی طی مصاحبه ای گفت: افزایش نرخ مالیات بر خانه‌های خالی در این طرح منجر به کاهش عرضه مسکن می‌شود. زیرا، مالکان برای نپرداختن مالیات دیگر تمایلی به داشتن خانه دوم یا سوم نخواهند داشت. وی جایگزین افزایش نرخ مالیات بر خانه‌های خالی را اخذ مالیات محدود از تمام واحدهای مسکونی می‌داند، زیرا از این طریق هزینه نگهداری خانه‌های خالی افزایش پیدا می‌کند و مالکان تمایل بیشتری برای عرضه واحدهای خالی خود پیدا می‌کنند.
همچنین مجتبی یوسفی نماینده مجلس نیز گفت: گرفتن مالیات از خانه‌های خالی به منزله تعادل رساندن بازار مسکن نیست بلکه می‌تواند یکی از عوامل تاثیرگذار در قیمت مسکن باشد. بازار مسکن به عنوان یکی از پیشخوان‌های سرمایه است که در اقتصاد کشور تاثیر دارد. دریافت مالیات بر ساخت و حمایت از سازندگان مسکن، تاثیر مستقیمی بر قیمت مسکن می‌گذارد.
نماینده مردم اهواز، باوی، حمیدیه و کارون در مجلس شورای اسلامی افزود: اگر بخواهیم بازار مسکن را به تعادل برسانیم، بی‌شک با دریافت مالیات ممکن نیست. اما تا حدود بسیاری می‌تواند کمک کند تا این بازار به تعادل برسد. دلالان در بازار مسکن با خارج کردن مسکن از کالای مصرفی به عنوان کالای سرمایه‌ای توانستند بازار افسار گسیخته مسکن را به دست بگیرند تا شاهد رشد چندین برابری بازار مسکن باشیم.
منبع| تابناک
